W świątecznym szaleństwie zakupów, sprzątania i gotowania niejeden traci nerwy. W ferworze przygotowań głowę zaprząta jedna myśl: byle szybciej. I tak co roku odhaczamy kolejne punkty na liście rzeczy do zrobienia, zapominając, że świąteczną atmosferę tworzy nie tylko to, co dzieje się w te trzy najważniejsze grudniowe dni, ale także wszystko to, co dzieje się w poprzedzającym je okresie – kiedy szykujemy się do Wigilii, kupujemy wspólnie choinkę (sprawdźcie, jaką choinkę wybrać i które są najbardziej ekologiczne ), wypatrujemy z nadzieją pierwszego śniegu, obwieszamy dom migoczącymi lampkami (zobaczcie, jakie jadalne dekoracje świąteczne zrobić samemu w domu) i bombkami (podpowiadamy, jak zrobić bombki z papieru DIY ). To właśnie dzięki tym rodzinnym przygotowaniom i drobnym gestom okres świąteczny jest tak magiczny i niepowtarzalny. Bo Boże Narodzenie to przede wszystkim czas i uwaga, które poświęcamy najbliższym.
Kalendarz świątecznych przygotowań – co i kiedy zacząć gotować?
Bigos, piernik, pierogi i jeszcze karp – czy to możliwe, by udało się zdążyć z 12 potrawami przed Wigilią? Tak! Niektóre z nich bowiem możecie przygotować wcześniej. Zobaczcie, co i kiedy możecie zrobić przed Bożym Narodzeniem.
Ten artykuł przeczytasz w mniej niż 12 minut!
Piernik staropolski
Tradycyjny piernik powinien dojrzewać około miesiąca (zobaczcie przepis na tradycyjny piernik staropolski, który musi leżakować). Niemniej dwa tygodnie przed Wigilią możecie zrobić jego nieco mniej klasyczną wersję, za to doskonale nadającą się do tego, by zbudować smaczny i spektakularny domek z piernika (zobaczcie przepis oraz instrukcję, jak krok po kroku zrobić domek z piernika >>). Pst! Jeśli nie chcecie robić domków, wykrójcie z ciasta klasyczne pierniczki i włóżcie je do słoika. Możecie do nich dołożyć skórkę jabłka – dzięki temu pierniczki zmiękną i przejdą owocowym aromatem.
Sprawdź, dlaczego piernik musi leżakować!
Bigos na święta
Przygotowanie bigosu nie jest trudne, ale wymaga cierpliwości i uwagi. Najlepiej zrobić go w dużym garnku z bardzo grubym dnem i mieszać drewnianą łyżką (zobaczcie inne przydatne rady, dzięki którym zrobicie idealny bigos na święta). Ważne, aby gotował się przez cały czas na małym ogniu. Istotne jest też, by w garnku nie zabrakło wody – inaczej bigos się spali. Gdy już opanujecie podstawy i zaopatrzycie się w dobrą kiszoną kapustę, polecamy zrobić tę tradycyjną wigilijną potrawę w wersji… wegańskiej. Obiecujemy, że nie pożałujecie – i nawet ci, którzy przepadają za mięsem, będą musieli przyznać, że to wyjątkowo smaczny bigos (sprawdźcie przepis na wegański bigos).
Masa makowa do ciast
Mak symbolizuje dostatek i wróży spokój na następny rok. Dlatego na wigilijnym stole powinna się znaleźć choć jedna potrawa z jego dodatkiem. Na szczęście farsz do makowca czy makiełek możecie z powodzeniem zrobić wcześniej, a następnie go zamrozić (sprawdźcie nasz przepis na masę makową i nieoczywiste świąteczne ciasto czekoladowe). W ten sposób unikniecie kupowania gotowych mieszanek, których skład pozostawia wiele do życzenia, a także stresu związanego z pośpiesznym pieczeniem ciast czy robieniem deserów.
Pierogi i uszka na Wigilię
Bez nich nie wyobrażamy sobie świąt. Choć przepisów na pierogi jest mnóstwo, większość z nas zostaje przy klasycznej wersji – pierogach z kapustą i grzybami (sprawdźcie przepis na tradycyjne pierogi z kapustą i grzybami). Niemniej, jeśli macie ochotę na wypróbowanie czegoś nowego i nie boicie się eksperymentować z tradycją, sprawdźcie przepisy na inne, nieco mniej klasyczne pierogi (zobaczcie pomysły na nietradycyjne świąteczne pierogi). Po ugotowaniu, niezależnie od tego, na którą wersję się skusiliście, pierogi możecie włożyć do zamrażalnika. Tak samo możecie postąpić z uszkami do barszczu (sprawdźcie, jak zrobić uszka do wigilijnego barszczu).
Przygotowanie ryb
Ryby spokojnie mogą poczekać do Wigilii w zamrażalniku. Wystarczy zakupione wcześniej śledzie i karpie wyfiletować (możecie też się zaopatrzyć w gotowe filety), następnie moczyć przez godzinę lub odrobinę dłużej w wodzie, mleku albo mieszance z dodatkiem soku z cytryny, soli i pieprzu. Na koniec filety trzeba odsączyć – i do zamrażarki. Dzięki temu ryby będą delikatniejsze i dużo smaczniejsze.
Zobacz, jak prawidłowo filetować rybę!
Gotowanie bulionu pod świąteczne zupy
Wiecie, że bulion również można zamrażać? Zamiast gotować barszcz czerwony albo zupę grzybową na gotowej kostce bulionowej, zróbcie własny wywar, na którego bazie przygotujecie świąteczne dania. Po ugotowaniu bulionu włóżcie go do zamrażalnika i wyjmijcie dzień przed Wigilią. Oprócz tradycyjnego wywaru możecie też zrobić wersję wegańską dla tych domowników, którzy zamiast mięsa jedzą warzywa i strączki (zobaczcie, jak zrobić wegański bulion).
Ciasta na święta
Po obfitej kolacji tylko przez chwilę zdaje nam się, że nie zmieścimy deseru. Bo gdy na stole pojawiają się sernik, makowiec albo kutia, wtedy uczucie sytości znika momentalnie! Jeśli podobnie jak my nie wyobrażacie sobie, by wigilijnej kolacji nie zakończyć czymś słodkim, to na dwa dni przed świętami dobrze jest zacząć myśleć o pieczeniu ciast. Z deserów, które na pewno wytrzymają do Wigilii, warto wybrać sernik. Możecie go przygotować na zimno z makiem (zobaczcie przepis na mini serniczki na zimno z makiem) albo zrobić waszą ulubioną wersję, czyli sernik z palonym masłem, na który przepis, umieszczony na naszej stronie internetowej, cieszy się największą popularnością.
Oprócz sernika na stole nie może zabraknąć makowca. Jeśli jednak nie przepadacie za jego klasyczną wersją, przygotujcie tort kutię (zobaczcie przepis na tort kutię) lub wykorzystajcie wcześniej zamrożoną masę makową i użyjcie jej do ciasta czekoladowego (sprawdźcie, jak zrobić idealne ciasto czekoladowe z makiem). Z kolei zwolennikom diety roślinnej polecamy wersję wegańską, która nie wymaga pieczenia (zobaczcie, jakie składniki są potrzebne do wegańskiego makowca i jak go zrobić krok po kroku).
Zobaczcie przepisy na inne popisowe desery i ciasta na święta!
Wigilijne śledzie w oleju
W przeciwieństwie do śledzi w marynatach, sosach czy sałatkach, śledzie marynowane w oleju możecie przygotować nieco wcześniej – smaki dobrze się połączą, a ryba będzie znacznie smaczniejsza. Miłośnikom tradycji polecamy przepis na korzenne śledzie z goździkami, cebulą i pieprzem. Warto przyprawić rybę również odrobiną cukru. Gotowe śledzie schowajcie do lodówki i wyjmijcie tuż przed świąteczną kolacją.
Sałatki na Wigilię i święta
Podczas wigilijnej kolacji na stole nie może zabraknąć sałatki jarzynowej, koniecznie przykrytej grubą warstwą majonezu wymieszanego z musztardą. I choć my czekamy na nią przez cały rok, z doświadczenia wiemy, że znajdą się tacy, którzy na jej widok pozostaną niewzruszeni. Im polecamy przygotować inne sałatki, niekoniecznie warzywne. Co powiecie na carpaccio z buraka?
Albo sałatkę z kozim serem, pomarańczami i nerkowcami? Takimi przystawkami z pewnością zadziwicie gości i przełamiecie nieco świąteczną rutynę (podpowiadamy, którymi przepisami przełamać świąteczną tradycję i jakie inne mniej klasyczne dania przygotować).
Barszcz wigilijny
By zrobić tradycyjny barszcz czerwony, zakwas trzeba nastawić minimum trzy tygodnie przed świętami. My jednak polecamy wam nieco prostszą wersję tej zupy – gotowanie zajmie wam dużo mniej czasu, a smak będzie równie znakomity. Dla miłośników klasyki przygotowaliśmy przepis na barszcz z kolorowych buraków z uszkami. Z kolei fanom kuchni roślinnej polecamy wersję wegetariańską wigilijnego barszczu – z fasolą zamiast uszek (sprawdźcie przepis na wegański barszcz czerwony). Na który wariant się skusicie?
Śledzie na Wigilię - śledzie w marynatach i sosach
Śledzia w Wigilię nie może zabraknąć! A ponieważ dobrze wiemy, że są tacy, którzy zastąpiliby nim cały tuzin innych świątecznych dań, polecamy przepisy, które zachwycą entuzjastów tej ryby, a nawet przekonają największych sceptyków. Przygotowania zacznijcie od śledzia w sosie musztardowo-gryczanym na pieczonych burakach (zobaczcie, jak zrobić śledzia w sosie musztardowym).
Później koniecznie przygotujcie marynatę z pomarańczy i cytryny, dzięki której śledź nabierze odpowiedniego aromatu (sprawdźcie przepis na śledzia w marynacie cytrusowej). A jeśli wśród domowników jest wegetarianin, zróbcie śledzia w galarecie… bez śledzia (zobaczcie, jak przygotować bezrybę i wegańską wersję śledzia w galarecie)!
Pierniczki
Jeśli zapomnieliście wyrobić ciasto na tradycyjny dojrzewający piernik (piernik staropolski), a do tego przeoczyliście moment na zrobienie klasycznych pierniczków, nie martwcie się. Nawet w ostatniej chwili możecie je zrobić. Oto przepis, dzięki któremu upieczecie ekspresową wersję pierniczków (sprawdźcie przepis na miękkie pierniczki domowe). Gwarantujemy, że korzenne ciasteczka będą odpowiednio miękkie i naprawdę wyśmienite. I choć do powieszenia na choinkę się nie nadadzą (zobaczcie, jak zrobić dekoracje z pierniczków na choinkę), do pochrupania podczas kolejnego seansu z Kevinem będą jak znalazł (przeczytajcie nasz artykuł i dowiedzcie się, czemu „Kevin sam w domu” jest tak popularny i dlaczego go oglądamy).
Smażymy ryby
Karp jest najlepszy świeży, dlatego jego pieczenie lub smażenie warto zostawić na Wigilię. Oprócz tradycyjnej świątecznej ryby podczas kolacji sprawdzą się równie dobrze inne gatunki. Co powiecie na smażonego łososia (zobaczcie, jak zrobić łososia i z czym go podać na świąteczny stół)? A może chcielibyście poeksperymentować ze świąteczną tradycją i zrobić selerybę (czyli rybę bez ryby)? Tym ostatnim daniem z pewnością ucieszycie wegan i wegetarian (zobaczcie inne przepisy i inspiracje na świąteczne dania w wersji wege ). Co więcej, mamy poważne przypuszczenia, że zasmakuje również mięsożercom.
Sałatki śledziowe na święta
Również sałatki z rybą dobrze jest zostawić na ostatni etap świątecznych przygotowań. Ta z jabłkiem (zobaczcie przepis na sałatkę śledziową z jabłkiem) czy tradycyjna z czerwoną cebulą, groszkiem i ogórkiem kiszonym (zobaczcie, jak zrobić klasyczną sałatkę świąteczną ze śledziem) najlepiej smakują tuż po zrobieniu. Dlatego zanim ruszycie do dekorowania stołu czy pierniczków, wyjmijcie wcześniej przygotowane filety, umyjcie pod zimną wodą i pokrójcie na drobne kawałki. Potem zostanie wam już tylko wymieszanie śledzi z ulubionymi składnikami – wszystko zależy od tego, na jaką wersję ostatecznie się zdecydujecie.