Najlepszy piernik, jaki jadłam w życiu, robiła moja babcia Rozalia. Ciężki, lepki od miodu, pełen bakalii, z domową czekoladową polewą, na której wspólnie z babcią układałyśmy wzorki z płatków migdałowych i orzechów, a czasami też kandyzowane plasterki pomarańczy. Choć babcia wszystko i zawsze robiła na oko, kiedy już dorosłam, drogą prób i błędów udało mi się ustalić odpowiednie proporcje i teraz piekę taki właśnie piernik na każde Boże Narodzenie. Przepis znajdziecie na końcu tego wpisu, tymczasem zastanówmy się, jakie wino będzie do piernika w sam raz.
Musisz mieć ukończone 18 lat, aby korzystać z tej treści.
Czy jesteś pełnoletni?
Jakie wino do piernika?
Niektórzy przygotowują ciasto na piernik dojrzewający już teraz. Piernik, który robiła moja babcia, nie wymaga dojrzewania i można go upiec przed samymi świętami. Ale nad pasującym winem warto zastanowić się wcześniej.
Dziennikarka i redaktorka związana z magazynem "Ferment. Pismo o winie". Współpracuje z portalem "Słówka. Magazyn o języku", prowadzi zajęcia na warszawskim SWPS.
Tekst: Inka Wrońska
fot. Storiès / Unsplash
Sherry fino
Jasne, lekkie, rześkie, najbardziej wytrawne ze wszystkich sherry, ma posmak migdałów i orzechów, cytrusów i pikantnych przypraw – dzięki temu podkreśli smak bakalii i cytrusowej kandyzowanej skórki. Jest w nim także delikatnie słona nutka, która ładnie skontrastuje miodową słodycz.
Gewürztraminer
Intensywny aromat kwiatu pomarańczy, róży i liczi sprawia, że nawet całkowicie wytrawne wina z tej odmiany mają w sobie przyjemną słodycz. Miodowe i korzenne nuty nuty pięknie podbiją piernikowe smaki, zwłaszcza jeśli w waszej ulubionej mieszance przypraw jest sporo imbiru (który jest wyczuwalny w gewürztraminerze obok cynamonu, goździków i ziela angielskiego). Warto zdecydować się na wytrawną wersję wina z tego szczepu, żeby nie multiplikować niepotrzebnie słodyczy. I koniecznie podawać schłodzone – ja lubię nawet do 7-8 stopni.
Moscato d’asti
To leciutkie, półmusujące wino ma sporo cukru resztkowego, ale jednocześnie wyraźną kwasowość, co sprawia, że odbieramy je raczej jako orzeźwiające i łatwe w piciu niż jako przesadnie słodkie. Pachnie mandarynkami, grejpfrutami, brzoskwinią i suszonymi owocami – dlatego będzie pasowało szczególnie dobrze do piernika z dużą ilością kandyzowanej skórki z cytrusów. Z kolei słodkie nutki kwiatu pomarańczy, miodu i wiciokrzewu podkreślą smak miodu w cieście. Jednak uwaga! Moscato d’asti zgodzi się z piernikiem upieczonym na miodzie o delikatnym smaku – akacjowym bądź lipowym – intensywnie pachnący miód gryczany to zdecydowanie zbyt ciężki kaliber.
Tokaj aszú
To wino smakuje miodem, cytrusami, morelami i imbirem, są w nim też nuty migdałowe (dokładniej: marcepanowe) i korzenne. Elegancka słodycz plus intensywna kwasowość wina, a także jego pełne ciało sprawiają, że tokaj jest znakomitym towarzystwem dla piernika: harmonizuje zarówno ze słodyczą miodu, jak i z charakterem ciepłych korzennych przypraw. Schłodziłabym do 8-10 stopni przed podaniem.
Moscatel de setúbal
To portugalskie wzmacniane wino deserowe pachnie mandarynkami, suszonymi morelami i figami; przebijają się w nim też nuty orzechowe i korzenne oraz skórka cytrynowa. Smakuje miodowo, wręcz karmelowo. Jeśli zatem nie boicie się wzmocnienia słodyczy przez słodycz – moscatel de setúbal będzie dla waszego piernika parą idealną.
Vin santo
Owoce tropikalne, suszone śliwki i morele, karmel, miód i orzechy laskowe – te aromaty vin santo świetnie podkreślają smak piernika, zwłaszcza jeśli nie dodaliście do ciasta zbyt wielu korzennych przypraw.
Sauternes
Dla posiadaczy nieco grubszych portfeli. To pełne, słodkie, francuskie wino deserowe z regionu Graves w Bordeaux pachnie miodem, toffi, karmelem, wanilią, cytrusami, korzennymi przyprawami (imbir!), kokosem i orzechami. Jest miodowo-owocowe, a bardzo słodkie usta równoważone są przez obecną w winie wysoką kwasowość.
Porto tawny
Idealne do piernika pieczonego na miodzie o intensywnym smaku, z dużą ilością korzennych przypraw. W winie wyczujemy dojrzałą pomarańczę, kandyzowaną, lekko przypaloną skórkę pomarańczową, orzechy i karmel; są też akcenty suszonych fig, moreli i rodzynek.
Syrah
Moje ulubione połączenie. Do piernika na gryczanym miodzie z dużą ilością korzennych przypraw zawsze wybieram wytrawne wino czerwone – jeśli to możliwe z odmiany syrah, z uwagi na jego intensywne pieprzne nuty, które z jednej strony nawiązują do mieszanki korzennych przypraw, z drugiej zaś znakomicie równoważą słodycz miodowego ciasta.
Grzaniec
Mocno korzenny piernik upieczony na miodzie o intensywnym smaku, np. gryczanym, wrzosowym albo spadziowym, a do tego grzane wino z korzeniami – brzmi jak para idealna, zwłaszcza, kiedy wracamy do domu zmarznięci po długim zimowym spacerze. Sugerowałabym jedynie, aby grzańca nie przesłodzić. Więcej na temat grzańca i przypraw, których warto do niego użyć, znajdziecie we wpisie Jakie wino na grzańca?
Przepis na piernik babci Rozalii (wyjdą 2 spore keksówki)
- Wymieszać 350 g mąki pszennej i 300 g żytniej (typ 720) z 2 łyżeczkami sody oczyszczonej i 4 łyżkami przyprawy do piernika (zmielone i wymieszane: kardamon, goździki, gałka muszkatołowa, ziele angielskie, anyż, pieprz, cynamon).
- Ubić 6 jajek z 1,5 szklanki cukru (najlepiej brązowego). Roztopić 300 g masła z 500 g miodu (u mnie gryczany). Ostudzić, wymieszać z koglem-moglem.
- Do tej masy wkręcić (mikserem na niskich obrotach) mieszankę mąki i przypraw oraz 2 szklanki zsiadłego mleka albo kefiru, dodając je porcjami i na zmianę.
- Do ciasta wmieszać 500 g mieszanych ulubionych bakalii obtoczonych wcześniej w mące.
- Przełożyć do keksówek wyścielonych papierem do pieczenia. Piec 50 minut do godziny (próba suchego patyczka) w 170 stopniach.
Interesuje Cię świat wina i innych alkoholi? Dołącz do naszego newslettera KUKBUK Spirits i regularnie otrzymuj najciekawsze wywiady, artykuły i przepisy prosto do swojej skrzynki.
- ABC wina
Wino i czekolada
To nie jest najłatwiejsze połączenie. Jednak jeśli się bardzo chce, można tak dobrać wino do czekolady – czy to gorzkiej, mlecznej, czy białej – żeby przyjemność była podwójna.
- Ludzie i inspiracje
Piernikowy poradnik od A do Z
Jeśli tak jak my przez całe życie szukaliście poradnika „Wszystko, co powinniście wiedzieć o świątecznych pierniczkach, ale nikt jeszcze tego nie napisał”, właśnie go znaleźliście.
- Kultura i wiedza
Dlaczego piernik musi leżakować?
By delektować się smakiem tego tradycyjnego wypieku, trzeba najpierw uzbroić się w cierpliwość. O to, ile czasu dojrzewa ciasto na piernik i dlaczego się nie psuje, zapytaliśmy Rafała Boińskiego, Mistrza Piernikarskiego z Żywego Muzeum Piernika w Toruniu.
- ABC wina
Wino i czekolada
To nie jest najłatwiejsze połączenie. Jednak jeśli się bardzo chce, można tak dobrać wino do czekolady – czy to gorzkiej, mlecznej, czy białej – żeby przyjemność była podwójna.
- Ludzie i inspiracje
Piernikowy poradnik od A do Z
Jeśli tak jak my przez całe życie szukaliście poradnika „Wszystko, co powinniście wiedzieć o świątecznych pierniczkach, ale nikt jeszcze tego nie napisał”, właśnie go znaleźliście.
- Kultura i wiedza
Dlaczego piernik musi leżakować?
By delektować się smakiem tego tradycyjnego wypieku, trzeba najpierw uzbroić się w cierpliwość. O to, ile czasu dojrzewa ciasto na piernik i dlaczego się nie psuje, zapytaliśmy Rafała Boińskiego, Mistrza Piernikarskiego z Żywego Muzeum Piernika w Toruniu.
Chcemy wiedzieć co lubisz
Wiesz, że im więcej lajkujesz, tym fajniejsze treści ci serwujemy?