Reakcja stresowa powstała miliony lat temu i pierwotnie pomagała unikać śmiertelnego zagrożenia. W miarę rozwoju ludzkości zmieniała swoją funkcję, dziś towarzyszy nam w zupełnie innych sytuacjach, na przykład w pracy. Jeżeli stres jest krótkotrwały, nie wywołuje niekorzystnych skutków, jeśli jednak towarzyszy nam bezustannie, staje się szkodliwy dla zdrowia. Długotrwałe obciążenie stresem powoduje między innymi choroby sercowo-naczyniowe, zaburzenia układu trawiennego czy dolegliwości mięśniowo-szkieletowe. Ponadto stres osłabia układ odpornościowy (sprawdź, jak sirtuiny budują odporność >>). Przyczynia się także do otyłości, zmęczenia, zaburzeń snu i trawienia, depresji, trudności z koncentracją czy starzenia się skóry. W tym kontekście wyjątkowo ważne wydaje się rozpoznanie przyczyn stresu i sposobów na jego zwalczanie.
Jak radzić sobie ze stresem?
Stres to naturalna reakcja organizmu na trudne sytuacje, z którymi przychodzi nam się mierzyć. Dziś, gdy życie wciąż przyśpiesza, towarzyszy nam jednak zbyt często. Jak sobie z nim radzić?
Tekst: Agnieszka Wrzak
Zdjęcia: materiały prasowe Proszę Zdrowie
Skąd się bierze stres?
Jako najczęstszą przyczynę stresu należy wymienić problemy, które powstają na płaszczyźnie emocjonalnej. Codzienne zmartwienia, roztrząsanie przeszłych zdarzeń czy projektowanie przyszłości sprawiają, że nerwy towarzyszą nam na co dzień. Innym częstym czynnikiem stresogennym jest nieprawidłowe odżywianie się, dlatego odradza się spożywanie produktów niezdrowych i silnie przetworzonych i zaleca skomponowanie zbilansowanej diety. Do pozostałych przyczyn należą między innymi nadmierny wysiłek fizyczny lub jego brak, a także nieregularny tryb życia, zanieczyszczone środowisko czy zaniedbanie higieny snu (sprawdź, jak zadbać o zdrowy sen >>). Ostatnim źródłem jest oczywiście zagrożenie fizyczne – rzadko kiedy jednak powoduje ono przewlekły stres, znacznie częściej zmusza ciało do jednorazowej reakcji na bodziec.
Stres a odporność
W sytuacji stresowej autonomiczny układ nerwowy pobudza do pracy kluczowe organy wewnętrzne. W przewlekłym stanie niepokoju są one nadmiernie obciążone, a organizm przestaje się bronić i nie wraca do homeostazy. Wówczas zaczyna się tak zwana trzecia faza stresu, która osłabia pracę układu odpornościowego i działa niszcząco na szereg tkanek i narządów. Nadmiar stresu ma negatywny wpływ na limfocyty T i B, które odgrywają kluczową rolę w budowaniu odporności. W stanie permanentnego podenerwowania zwiększa się zatem ryzyko zachorowania.
Stres a dieta
Osoby często będące pod wpływem stresu mają większą skłonność do przybierania na wadze, ponieważ organizm w stanie alarmowym przestaje spalać tłuszcz, a parametry insuliny we krwi są podwyższone, co budzi ciągły apetyt na słodycze i węglowodany. Zestresowany człowiek częściej sięga po słodkie napoje gazowane i smaczne, ale niezdrowe przekąski, szczególnie te chrupiące, tłuste, słone lub słodkie. Wiele z nich uwalnia w organizmie serotoninę, czyli hormon szczęścia – poprawa samopoczucia nie trwa jednak zbyt długo. Zajadanie stresu przyczynia się w konsekwencji jedynie do tycia i rozregulowania gospodarki hormonalnej.
Zmiany w diecie najlepiej zacząć od obserwacji swoich niezdrowych nawyków. Przy czym ich stopniowemu eliminowaniu powinny towarzyszyć zmiany w innych aspektach życia, na przykład w zakresie higieny snu (o tym, jak walczyć z bezsennością, pisaliśmy tutaj >>). Proces detoksykacji organizmu, choć z początku może się wydawać uciążliwy, zaowocuje już po kilku dniach. Ciało, jeśli otrzyma odpowiednią ilość substancji odżywczych i możliwie mało cukru, wyłączy nadmierne łaknienie i uwolni się od nawyku jedzenia jako reakcji stres.
Jednak wielu osobom dieta kojarzy się z samodyscypliną i rygorem, a więc czynnikami powodującymi stres. Szczególnie na początku drogi warto więc ułatwić sobie życie i wybrać catering dietetyczny, na przykład w postaci lunchów o wysokiej gęstości odżywczej. W ten sposób łatwiej przyzwyczaić organizm do tego, że zdrowe jedzenie może być smaczne. Z myślą o osobach, które chcą zadbać o ciało, odżywienie organizmu, witalność i harmonię, a jednocześnie czerpać przyjemność z jedzenia bez poczucia obowiązku bycia na diecie, w Proszę Zdrowie powstała Lekka Sirtuinowa (sprawdź, czym jest dieta sirtuinowa >>). Pełna odżywczych i bogatych w antyoksydanty składników, syci bez uczucia ciężkości, a także wspomaga układ immunologiczny i hormonalny.
Dodatkowo warto się zaopatrzyć w puszkę dobrej jakości matchy, czyli sproszkowanej japońskiej zielonej herbaty. Już w VIII wieku spożywali ją buddyjscy mnisi, którzy między innymi dzięki niej byli w stanie utrzymać koncentrację podczas wielogodzinnych medytacji. Na pracę umysłu, samopoczucie i skupienie uwagi wpływają szczególnie dwa związki organiczne, które znajdują się w matchy: L-teanina i kofeina. Matcha jest zresztą jednym z najczęściej wymienianych składników diety sirtuinowej.
Przeczytaj również:
- Zdrowie i rozsądek
Co jeść na diecie sirtfood?
Dieta sirtfood zdobywa coraz większą popularność. Sprawdzamy, jak wygląda przykładowy jadłospis.
- Ludzie i inspiracje
12 pytań o dietę sirtfood
Kto może przejść na dietę sirtfood i czym różni się ona od innych diet odchudzających? Dietetyczka Małgorzata Wrzak przybliża zasady słynnej diety i zdradza wszystko, co chcielibyście wiedzieć o sirtuinach.
- Zdrowie i rozsądek
Sirtuiny: czym są i gdzie występują?
Według badań sirtuiny opóźniają procesy starzenia i wspomagają redukcję tkanki tłuszczowej. Nic zatem dziwnego, że dieta sirtfood zyskuje na popularności. Czym są sirtuiny i jak je aktywować?
- Zdrowie i rozsądek
Co jeść na diecie sirtfood?
Dieta sirtfood zdobywa coraz większą popularność. Sprawdzamy, jak wygląda przykładowy jadłospis.
- Ludzie i inspiracje
12 pytań o dietę sirtfood
Kto może przejść na dietę sirtfood i czym różni się ona od innych diet odchudzających? Dietetyczka Małgorzata Wrzak przybliża zasady słynnej diety i zdradza wszystko, co chcielibyście wiedzieć o sirtuinach.
- Zdrowie i rozsądek
Sirtuiny: czym są i gdzie występują?
Według badań sirtuiny opóźniają procesy starzenia i wspomagają redukcję tkanki tłuszczowej. Nic zatem dziwnego, że dieta sirtfood zyskuje na popularności. Czym są sirtuiny i jak je aktywować?
Chcemy wiedzieć co lubisz
Wiesz, że im więcej lajkujesz, tym fajniejsze treści ci serwujemy?