Kukbuk
Kukbuk

Ikony dizajnu XX wieku na wystawie – to warto zobaczyć!

Wyjątkowa lampa, zabytkowy regał czy szezlong zaprojektowany przez Le Corbusiera? Te i wiele innych obiektów można podziwiać na grudniowej wystawie w DESA Unicum. Sprawdziliśmy, co czeka na zwiedzających.

Tekst: Dominika Zagrodzka

Zdjęcie główne: Unsplash.com

Zdjęcia w tekście: materiały prasowe Desy Unicum

Ten artykuł przeczytasz w mniej niż 4 minuty!

Taka okazja nie trafia się często – w jednym miejscu prezentowany jest szeroki przekrój mebli o charakterze użytkowym z XX wieku. Od 6 do 16 grudnia 2024 w DESA Unicum trwa wystawa „Design. Kultowe projekty XX w.”. To około 60 wyselekcjonowanych przedmiotów: sof, stolików, foteli, krzeseł, biurek czy lamp. Wiele z tych projektów zapewne kojarzycie, ponieważ są to ikony dizajnu (zarówno polskie, jak i światowe), stworzone przez sławnych projektantów, takich jak Le Corbusier, Pierre Jeanneret, Charlotte Perriand, Jorge Zalszupin, Ludwik Volak, Bruno Mathsson, Michel Ducaroy, Antonio Citterio i Ettore Sottssas (założyciel Grupy Memphis). Obiekty można nie tylko oglądać, ale także – na zwieńczenie wystawy – wylicytować na aukcji.

Meble pochodzą z całego świata, między innymi z Włoch, Francji, Niemiec czy dawnej Czechosłowacji. Znajdziemy tu też różne style, od art déco, przez postmodernizm, po polski PRL. Historycznie na początek XX wieku przypada twórczość w stylu znanym jako art déco. Do najbardziej rozpoznawalnych projektantów tworzących w tym okresie śmiało można zaliczyć Jindřicha Halabalę. Jest on łącznikiem między stylem modernizmu, art déco lat dwudziestych i nowoczesnym stylem mid-century modern, popularnym w drugiej połowie XX wieku. W ramach aukcji można wylicytować dwie pary foteli tego projektanta. Na jakie jeszcze obiekty warto zwrócić uwagę? Wybraliśmy trzy, których nie możecie przeoczyć.

Szezlong Le Corbusiera

Le Corbusier to nazwisko, które do dzisiaj wywołuje sporo emocji i wzbudza kontrowersje. Wspólnie z Pierre’e, Jeanneretem i projektantką Charlotte Perriand wypuścił w latach dwudziestych XX wieku klasyczną linię mebli LC. Twórcy eksperymentowali z kształtem mebli, aby dostosować je do proporcji ludzkiego ciała i uzyskać jak najlepsze rozwiązania funkcjonalne.

Wynikało to z modernistycznego podejścia do projektowania. Architekci stawiali na minimalizm i możliwie jak najbardziej otwarte przestrzenie. Awangardowe domy wymagały odpowiednich mebli, które dobrze uzupełniałyby budynki z betonu i stali z dużymi przeszkleniami – jak mawiali ich twórcy: „maszyny do mieszkania”.

Na wyzwanie jako pierwsi odpowiedzieli trzej projektanci: Holender Mart Stam, absolwent szkoły rzemiosła Bauhaus Marcel Breuer i dyrektor Bauhaus Mies van der Rohe. Zaprojektowali lekkie meble szkieletowe łączące estetykę przemysłową ze zmysłową elegancją. Efekt ten uzyskano za sprawą użycia dwóch materiałów: metalu i skóry. Te odkrycia wykorzystał w swoim projekcie Le Corbusier. W serii znalazło się 19 starannie wyselekcjonowanych mebli.

Wyjątkowym projektem jest szezlong C4, który pierwotnie został zaprojektowany do willi La Roche we Francji, jako mebel terapeutyczny. Jest to leżanka z możliwością siedzenia, w której w prosty sposób można regulować kąt nachylenia, co umożliwia leżenie w różnych pozycjach, nawet z głową w dół. Mebel, wykonany z rurki stalowej giętej tak, by nawiązywała do ludzkiej sylwetki, składa się ze skórzanego materaca z poduszką i z oddzielnej podstawy ze stali. Od lat trzydziestych XX wieku mebel jest produkowany przez Thonet, na licencji w Szwajcarii i Czechach, od 1965 roku we Włoszech przez firmę Cassina. Egzemplarz w Desa Unicum pochodzi z lat osiemdziesiątych XX wieku.

Regały Grupy Memphis

Włoska grupa artystyczna działająca pod skrzydłami architekta Ettore’a Sottsassa powstała w latach osiemdziesiątych XX wieku. Stworzyła meble, które na stałe wpisały się w historię wzornictwa, a każdy projekt to osobna historia. Na wystawie w Desie prezentowane są regały Grupy Memphis z pierwszej dekady jej działalności. Carlton, Suvretta, Beverly (tzw. plastikowy rozdzielacz pokoju) z 1981 roku nie przypominają współczesnych regałów. 

Meble są ogromne i wyglądają jak gigantyczne rzeźby. Artysta wykorzystuje pozornie nieużytkowe przestrzenie, kolorowe laminaty, bardzo różnorodne i mocne wizualnie kontrasty, łamiąc tym samym wszelkie dotychczasowe reguły projektowe. Nie powinno nas dziwić, że Grupa Memphis stawiała sobie za cel prowokację i zmianę postrzegania obiektów użytkowych – miały one sprawić, by dizajn stał się dziedziną sztuki. Warto pamiętać, że meble w stylu Memphis uwielbiał i kolekcjonował David Bowie!

Młody polski artysta uwielbia eksperymentować z formą, jego lampy to świetlne rzeźby.

Polski dizajn XXI wieku

W ofercie aukcji znajdą się także przedmioty z XXI wieku: trzy obiekty projektu Oskara Zięty, a także dwa stoliki Bartosza Paska, dwie lampy Jeremiego Nagrabeckiego i jedna Michała Korchowca. I to na tym ostatnim przedmiocie warto na dłuższą chwilę zawiesić oko. Ten młody polski artysta uwielbia eksperymentować z formą, a jego lampy to nie tylko użytkowe przedmioty, ale też piękne świetlne rzeźby.

Do ich stworzenia Korchowiec używa szkła – starych kloszów, kieliszków, szklanek. Połączone w jedno, tworzą niezwykłe konstrukcje, a dzięki różnym kolorom szkła światło, które dają, również jest kolorowe i nieoczywiste. Szklane fragmenty z różnych czasów i przestrzeni łączą się w niepowtarzalne obiekty, które nadają wnętrzu wyjątkowy charakter.

Zdecydowanie warto się wybrać na grudniową wystawę w DESA Unicum, by podziwiać przedmioty zaprojektowane z pomysłem i troską – i o jakość, i o niebanalność mebla czy innego przedmiotu użytkowego. Kto wie, może tak wam się spodobają, że weźmiecie udział w aukcji?

Artykuł powstał we współpracy z DESA Unicum.

Sprawdź też:

Chcemy wiedzieć co lubisz

Wiesz, że im więcej lajkujesz, tym fajniejsze treści ci serwujemy?

W zawsze głodnym KUKBUK-u mamy niepohamowany apetyt na życie. Codziennie mieszamy w redakcyjnych garnkach. Kroimy teksty, sklejamy apetyczne wątki. Zanurzamy się w kulturze i smakujemy codzienność. Przysiądźcie się do wspólnego stołu i poczujcie, że w kolektywie siła!

Koszyk