4 chwasty, które odmienią waszą kuchnię na wiosnę

Czosnek niedźwiedzi – jakie ma właściwości? 

Znany jako dziki czosnek albo cebula czarownic, jest ziołem o niedużych cebulkach i delikatnych w smaku liściach o czosnkowym aromacie. Bardzo popularny między innymi we Francji, w Niemczech, Wielkiej Brytanii, Polsce oraz Ameryce Północnej, na stałe wszedł do wiosennego menu najlepszych restauracji serwujących dania w duchu slow food.

Świeżo zebrane liście doskonale nadają się do przygotowania intensywnie zielonego i łagodnego w smaku pesto, a także jako dodatek do kanapek. Zioło to stanowi doskonałą bazę wszelkiego typu sałatek – idealnie współgra z ogórkiem, miękkimi serami czy jajkami. Delikatne liście, podobnie jak szpinak, można krótko dusić na maśle lub dodawać do zup. Dziki czosnek sprawdzi się jako składnik dań z makaronem, omletów i ziemniaczanych zapiekanek. Suszony lub mrożony podkreśli smak smażonych i pieczonych mięs oraz ryb.

W Polsce czosnek niedźwiedzi podlega częściowej ochronie, dlatego nie można go zrywać z leśnych stanowisk bez specjalnego zezwolenia. By cieszyć się jego smakiem, warto wybrać się na targ lub do sklepu ze zdrową żywnością – od kwietnia do maja sprzedaje się tam liście z oficjalnych upraw. W sklepach ogrodniczych czasami dostępne są cebulki, które można zasadzić we własnym ogrodzie lub w donicy.

Mniszek pospolity - jakie ma właściwości?

Mlecz, czyli mniszek lekarski lub pospolity, dla jednych jest chwastem, a dla innych zdrowym przysmakiem – co nie zawsze idzie w parze z walorami zdrowotnymi – którym można cieszyć się przez całą wiosnę. Niezwykle popularny jest we Francji, gdzie do dziś tradycyjnie przyrządza się z jego liści sałatkę z dodatkiem boczku, grzanek, jajka na twardo oraz dressingu z musztardy diżońskiej. Liście i kwiaty mniszka pospolitego coraz chętniej są wykorzystywane przez smakoszy z innych części Europy i z Kalifornii; sięgają po nie szefowie kuchni restauracji typu gourmet i niewielkich lokali bazujących na sezonowych produktach.

Najlepsze do wykorzystania w wiosennej kuchni są młode, niewielkie liście, w których smaku można wyczuć charakterystyczną orzechową nutę. Im młodsze i świeższe, tym większe prawdopodobieństwo, że niewyczuwalna będzie gorycz mleczka tej rośliny.

Surowe liście i kwiaty doskonale sprawdzą się jako baza wiosennej sałatki, idealnie bowiem komponują się z gotowanymi burakami, ziemniakami, serem pleśniowym, orzechami, grzankami oraz klasycznym sosem winegret. Blanszowane czy duszone na oliwie lub maśle, mogą być składnikiem nadzienia na przykład drożdżowych pierogów czy tart, a także dań na bazie makaronu lub ryżu.

Mniszek rośnie od kwietnia na łąkach oraz w przydomowych ogródkach w całym kraju. Do gotowania warto wybierać wyłącznie młode liście roślin rosnących z dala od miejskiego zgiełku – najlepiej tych, które nie wykształciły jeszcze kwiatów.

Koniczyna łąkowa – jakie ma właściwości?

Ze względu na ciemnoróżowe kwiaty bywa nazywana koniczyną czerwoną. Występuje na łąkach w niemal całej Europie oraz w środkowej części Ameryki Północnej. Chociaż najczęściej przygotowuje się z koniczyny zdrowotne napary, syropy czy nalewki, równie smaczne i zdrowe, a przy tym dużo ładniejsze, są jej kwiaty i liście podawane na surowo lub po krótkiej obróbce termicznej.

Koniczynę najlepiej wrzucić do sałatki lub potraktować jako dodatek do kanapek i wrapów. Dzięki słodkiemu, trawiastemu posmakowi doskonale komponuje się ze składnikami o intensywnym smaku, na przykład z rzodkiewką czy surową cebulą. Różowe kwiaty – w całości lub rozdrobnione – świetnie spisują się w roli przybrania. Można ich użyć do ozdobienia deserów: lodów, panna cotty, tortów, a także (po krótkim obgotowaniu na parze) do urozmaicenia wyglądu i smaku zup oraz pieczonych mięs i ryb. Liście tej rośliny, wzorem Azjatów, można dusić na oleju roślinnym, a z kwiatów, soku z cytryny, wody i miodu przygotować domową lemoniadę.

Jadalne jest ziele koniczyny, czyli rozwinięte kwiatostany wraz z górnymi młodymi listkami. Aby były wolne od zanieczyszczeń, najlepiej zbierać je wyłącznie na czystych, wiejskich terenach – z dala od pól uprawnych, które przeważnie są opryskiwane. 

Szczaw – jakie ma właściwości?

Przypomina szpinak i jest równie zdrowy, a jego kwaśnego smaku nie można pomylić z niczym innym. Szczaw na łące jest być może zwykłym chwastem, ale w kuchni jest niezastąpiony – zarówno kulinarne, jak i zdrowotnie. Jako bogate źródło witamin i środek na dolegliwości pokarmowe został rozpoznany już wiele lat temu.

Choć wykorzystujemy go najczęściej do przygotowania zupy szczawiowej, znakomicie odnajdzie się także w naparach, sałatkach czy sosach. By przygotować oczyszczającą herbatę szczawiową, jego liście wystarczy zalać gorącą wodą z ulubionymi dodatkami, a kiedy napar lekko ostygnie, delikatnie posłodzić go miodem. Równie proste jest zrobienie na bazie szczawiu orzeźwiającej sałatki na gorące dni – doskonale łączy się on z sezonowymi warzywami, na przykład z ogórkiem i pomidorem.