Wycieczka za miasto: 10 najpiękniejszych parków narodowych w Polsce

Od betonowego zgiełku odpoczywamy w cieniu drzew, podziwiając najpiękniejsze krajobrazy w kraju. Oto mniej znane parki narodowe, które trzeba odwiedzić.

Tekst: Marta Cyzio

Zdjęcie główne: Aw58 / Wikipedia

Ten artykuł przeczytasz w mniej niż 12 minut!

W Polsce mamy 23 parki narodowe, ale gdy przychodzi co do czego, okazuje się, że byliśmy w zaledwie czterech lub pięciu. Nie ma się co oszukiwać, na myśl o górach bez zastanowienia wymieniamy Tatry albo Bieszczady, a na krótki wypad za miasto od lat wybieramy Puszczę Kampinoską albo Biebrzański Park Narodowy. I tak oto niektóre tatrzańskie szlaki trudno przejść spokojnie, a w Pieninach próżno szukać nieznanych nikomu ścieżek. W rosnącym z roku na rok tłumie turystów niełatwo o spokój i błogą ciszę, a zamiast dzikich zwierząt prędzej napotkamy porozrzucane wzdłuż szlaków śmieci. I nie próbujcie przekonywać, że w takich warunkach da się zrelaksować, bo choćby rozciągały się przed wami najpiękniejsze krajobrazy, to gdy szlaki przypominają zatłoczone Krupówki, nawet śpiew ptaków nie jest w stanie ukoić nerwów. Dlatego zamiast złorzeczyć na innych wędrowców, zboczcie z utartych dróg i wybierzcie się w miejsca, o których niewiele osób jeszcze wie. Może na początek Wigierski Park Narodowy, który swoim pięknem dorównuje widokom znad Morskiego Oka? A może macie ochotę wypatrywać rzadkich gatunków ptaków przy ujściu Warty? Nie ma co dłużej zwlekać. Spakujcie plecaki, wskakujcie w wygodne buty i ruszajcie w drogę!

Dawne tereny polodowcowe oraz surowy klimat puszczy sprzyjają występowaniu rzadkich roślin

Raj dla amatorów wycieczek rowerowych i spływów kajakowych. Na terenie parku możecie przebierać w ścieżkach trekkingowych i rowerowych albo przepłynąć kajakiem najdłuższą tutejszą rzekę, Czarną Hańczę. Ci, którzy wolą żagle, również nie będą zawiedzeni – jezioro Wigry należy do najbardziej malowniczych w kraju. A jeśli będziecie mieli szczęście, podczas wycieczki spotkacie symbol Wigierskiego Parku Narodowego, bobra albo rysia czy nawet wilka.

Podczas spaceru lasami Puszczy Augustowskiej nie zapomnijcie dobrze rozejrzeć się po okolicy. Dawne tereny polodowcowe oraz surowy klimat puszczy sprzyjają występowaniu rzadkich roślin. Może pomiędzy drzewami dostrzeżecie kukuczkę kapturkowatą albo gnidosza królewskiego, które są pod ochroną i zostały wpisane do „Polskiej czerwonej księgi roślin”?

Jeśli jesteście amatorami przygód albo uwielbiacie historie z dreszczykiem, od razu kierujcie się w stronę Babiej Góry

Jeśli jesteście amatorami przygód albo uwielbiacie historie z dreszczykiem, od razu kierujcie się w stronę Babiej Góry. Zwana jest Królową Beskidów albo Wielką Magurą, według legend zamieszkuje ją mroczny bóg zła – Czarnoróg, a na jej szczyt, Diablak, od tysiącleci przylatują na sabat czarownice. Niestety, na górze można je spotkać tylko w noc świętojańską, Zaduszki albo Wielki Piątek i trzeba się wtedy liczyć z gradem, ze śniegiem, a nawet z utratą zmysłów. Na co dzień jednak możecie tu spotkać tylko smoki – albo zobaczyć, co bardziej prawdopodobne, okrzyna jeleniego i rogownicę alpejską.

Te dwa gatunki roślin znajdują się pod ścisłą ochroną i w Polsce występują jedynie tutaj. Oprócz niezwykłej flory, cechującej się piętrowym układem podobnym do tego, który wykształcił się w Tatrach czy Alpach, Babiogórski Park Narodowy przyciąga przede wszystkim zapierającymi dech w piersiach widokami. Podczas wspinaczki na szczyt pamiętajcie tylko, by zwracać szczególną uwagę na wszelkie oznaki świadczące o rychłej zmianie pogody. Babia Góra nie bez powodów nazywana jest także Matką Niepogód.

Królują tu przede wszystkim sosny, jodły i buki, a wśród nich można spotkać dziki, wilki, lisy, sarny i jelenie

To najbardziej zalesiony park narodowy w Polsce. Królują tu przede wszystkim sosny, jodły i buki, a wśród nich można spotkać dziki, wilki, lisy, sarny i jelenie. W przeszłości mieścił się tu zwierzyniec. Na polecenie Jana Zamoyskiego część dzisiejszego parku wydzielono i na ogrodzonym obszarze utrzymywano zwierzynę łowną, na którą później polowano. Zwierzyniec został zlikwidowany na przełomie XVIII i XIX wieku, a zwierzęta wypuszczono do pobliskich lasów.

Niemniej nazwa się zachowała i w noszącym ją obecnie mieście można podziwiać jeden z ciekawszych zabytków Roztocza, kościół na wodzie, który wzniesiono na polecenie żony Jana Zamoyskiego. Jednak największą atrakcją parku narodowego jest konik polski, którego hodowlę na tych terenach rozpoczęto w 1982 roku. Jeśli będziecie mieć nieco szczęścia, może zobaczycie je na którejś z licznych roztoczańskich tras. Poza wypatrywaniem koni udajcie się nad Stawy Echo, w których można się śmiało pluskać. A gdy już znudzą wam się kąpiele, wypożyczcie rowery i poznajcie dalsze rejony parku albo weźcie udział w biegu Ultraroztocze, którego 30-kilometrowa trasa prowadzi przez najpiękniejsze tereny Roztocza.

Amatorzy sportów wodnych z pewnością nie będą się tu nudzić – na terenie parku narodowego jest ponad 20 jezior

Bory Tucholskie to miejsce, które trzeba mieć na uwadze przy planowaniu urlopu. Amatorzy sportów wodnych z pewnością nie będą się tu nudzić – na terenie parku narodowego jest ponad 20 jezior. Oprócz nich w Borach Tucholskich znajdziemy wydmy, polodowcowe rynny i przepiękne bory sosnowe. Co więcej, tutejsze tereny zamieszkują między innymi bieliki, żurawie i cyraneczki. Jednak bogactwo flory i fauny to nie wszystko.

Jedną z największych wartości parku są obiekty archeologiczne, niektóre datowane na okres mezolityczny. Ponadto Bory Tucholskie od wieków były zamieszkiwane przez różne grupy etnograficzne, między innymi Borawiaków, Kaszubów, Kociewiaków, a badania w tym zakresie prowadzone są na tych terenach od lat 40. ubiegłego wieku. W nielicznie zachowanych historycznych domach na terenie Borów Tucholskich można odnaleźć wiele elementów świadczących o bogatej przeszłości kulturowej regionu, z kolei w języku potocznym dzisiejszych mieszkańców usłyszymy sporo elementów języka kaszubskiego.

Na terenie parku można podziwiać kolonię kormoranów, a także unikatowe w skali kraju jezioro Czarne, które słynie z szafirowego koloru wody i wyjątkowej przezroczystości

To jeden z najrzadziej odwiedzanych parków narodowych w Polsce. A szkoda, bo w Drawieńskim Parku Narodowym zachwycają nie tylko fauna i flora, ale też zabytki archeologiczne i architektoniczne. Zobaczyć tu można na przykład pozostałości ludzkich osad, dziewiętnastowieczną elektrownię wodną czy ruiny zamku w Drawnie. To także idealne miejsce dla tych, którzy cenią ciszę, wodę i las.

Na terenie parku można podziwiać kolonię kormoranów, a także unikatowe w skali kraju jezioro Czarne, które słynie z szafirowego koloru wody i wyjątkowej przezroczystości. Jednak tym, co czyni je niezwykłym, jest zjawisko meromiksji – duża głębokość jeziora w połączeniu z jego położeniem w znacznym zagłębieniu terenu sprawia, że wody, aż do dna, nigdy nie są mieszane przez wiatr. Przez to w głębinach brakuje rozpuszczonego tlenu, co z kolei jest powodem, dla którego w toni jeziora Czarnego nie żyją żadne zwierzęta.

W pobliskich lasach warto wypatrywać bielika, sokoła wędrownego, jarząbka, cietrzewia czy sóweczki – najmniejszej sowy w Europie

Znajdujący się na granicy z Czechami park przyciąga przede wszystkim amatorów wycieczek górskich. Na jego terenie znajduje się najwyższy szczyt Sudetów, Śnieżka, która należy nie tylko do Korony Gór Polski, ale także Europy. Niemniej Karkonoski Park Narodowy warto odwiedzić również z innych powodów. Tamtejsze obszary są chronione w ramach programu Natura 2000, a ze względu na dużą liczbę gatunków ptaków, które można tu spotkać, Karkonosze nazywane są ostoją dzikiego ptactwa.

W pobliskich lasach warto wypatrywać bielika, sokoła wędrownego, jarząbka, cietrzewia czy sóweczki – najmniejszej sowy w Europie. Charakterystycznym elementem krajobrazu parku są granitowe skałki o fantazyjnych kształtach. Do najbardziej znanych i najczęściej odwiedzanych należą Pielgrzymy, Słonecznik, Twarożnik oraz Trzy Świnki. Szczególnie pociągający dla turystów jest Wąwóz Kamieńczyka, do którego spada najwyższy w polskich Karkonoszach wodospad. Jeśli nie jesteście wielbicielami wycieczek trekkingowych, wybierzcie się na jedną z licznych tras rowerowych albo zwiedźcie park na grzbiecie konia.

W połączeniu z licznymi bagnami i jeziorami krasowymi tutejsze tereny tworzą malowniczy i piękny region, który można zwiedzać jednym z ośmiu dostępnych szlaków

Drewniane kładki rozciągające się na torfowiskach to znak rozpoznawczy tego parku narodowego. W połączeniu z licznymi bagnami i jeziorami krasowymi tutejsze tereny tworzą malowniczy i piękny region, który można zwiedzać jednym z ośmiu dostępnych szlaków.

Odwiedźcie zarastające jezioro Moszne, podziwiajcie liczne ptactwo na jednej ze specjalnych wież widokowych albo wybierzcie się nad Durne Bagno. Tylko pamiętajcie, że swoją nazwę zawdzięcza ono temu, że gdy się już się nad nie dostaniecie, trudno znaleźć drogę powrotną. Jeśli jednak będziecie mieli szczęście, nie tylko wrócicie w jednym kawałku, ale także zobaczycie łosie, bobry, czaple albo symbol parku, czyli żurawie.

Tutejsze tereny zamieszkuje około 280 gatunków ptaków – to prawdziwe ptasie królestwo. Część z nich wyjątkowo trudno spotkać nie tylko w Polsce, ale również w całej Europie

Jeśli wybieracie się do Parku Narodowego Ujście Warty, koniecznie zabierzcie ze sobą aparaty i lornetki. Tutejsze tereny zamieszkuje około 280 gatunków ptaków – to prawdziwe ptasie królestwo. Część z nich wyjątkowo trudno spotkać nie tylko w Polsce, ale również w całej Europie. Jeśli jednak marzycie o cichym i spokojnym miejscu, wybierzcie inny park narodowy. W jednej chwili pusta łąka czy rozlewisko może rozbrzmieć gwarem setek ptaków, w którym giną jakiekolwiek inne odgłosy. Niemniej to właśnie sprawia, że Ujście Warty jest tak niezwykłym miejscem.

Gdy już zdecydujecie się na magiczną wycieczkę, pamiętajcie, by najpierw sprawdzić, czy wybrana przez was trasa jest dostępna. Tereny parku to głównie podmokłe łąki i pastwiska, a w ciągu roku poziom wód znacząco się zmienia. Co jakiś czas niektóre obszary są częściowo zalewane, szczególnie wiosną. Oprócz bogatej fauny turystów przyciągają dawne ruiny miasta. Stary Kostrzyn został doszczętnie zniszczony podczas drugiej wojny światowej i do dziś go nie odbudowano. Obecnie można podziwiać jedynie dawne mury okalające miasto oraz twierdzę, a miejsce mieszkańców zajęły ptaki.

Tutejsze szlaki prowadzą przez przepiękne i klimatyczne lasy, a ze szczytów przy dobrej widoczności można zobaczyć Tatry lub Pieniny

Zamiast Zakopanego wybierzcie Gorce, które znajdują się zaledwie 60 kilometrów od Krakowa. Tutejsze szlaki prowadzą przez przepiękne i klimatyczne lasy, a ze szczytów przy dobrej widoczności można zobaczyć Tatry lub Pieniny. Po długiej wędrówce najlepiej wypocząć chwilę na rozległych polanach, które wiosną pokrywają się fioletowymi krokusami.

I nie martwcie się, jeśli jeszcze nie jesteście wprawnymi zdobywcami górskich szczytów – tutejsze szlaki nie są wymagające i stanowią doskonałe ćwiczenie przed rozpoczęciem przygody z górami. Co więcej, Gorczański Park Narodowy z pewnością nie rozczaruje rowerzystów ani amatorów jazdy konnej – na wszystkich czekają specjalnie wytyczone ścieżki, które pozwalają w bezpieczny sposób zwiedzić park, a także podziwiać jego piękno.

Dolina Narwi to istny raj dla tych, którzy nie przepadają za tłumami i cenią niczym niezmącony relaks

Co powiecie na wyprawę w głąb polskiej Amazonii? Na to miano zasłużyły tereny w dolinie rzeki Narew, której wielokorytowy system tworzy skomplikowany i niezwykle bogaty wodny labirynt. By móc w pełni podziwiać jego piękno, najlepiej wybrać się na spływ kajakowy albo przepłynąć rzekę statkiem lub pychówką.

Podczas kilkugodzinnego rejsu będziecie mogli podpatrywać liczne gatunki ptaków, a także nacieszyć oczy malowniczym krajobrazem i odpocząć wśród błogiej ciszy. Warto zaznaczyć, że dolina Narwi to istny raj dla tych, którzy nie przepadają za tłumami i cenią niczym niezmącony relaks – to najmniej popularny i najrzadziej odwiedzany park narodowy w kraju.

Wycieczka za miasto: 10 najpiękniejszych parków narodowych w Polsce

Mapa

Koszyk