Co roku amerykańska organizacja pozarządowa EWG (Environmental Working Group) publikuje ranking najbardziej i najmniej zanieczyszczonych pestycydami warzyw i owoców. Próbki są zbierane z całego terytorium Stanów Zjednoczonych, a wyniki badań – publikowane na stronie internetowej EWG. Choć bada się owoce i warzywa dostępne na rynku amerykańskim, warto mieć świadomość, które z tych produktów, nierzadko uprawianych w podobny sposób w Europie, mogą wchłaniać więcej niebezpiecznych dla zdrowia związków chemicznych. Tym bardziej że niektóre są eksportowane na teren UE. Poznajcie tzw. parszywą dwunastkę oraz bezpieczną piętnastkę.
Najbardziej i najmniej zanieczyszczone warzywa i owoce – co kupować?
Czasem nie pomoże nawet porządne szorowanie ani sparzanie! Sprawdźcie, które owoce i warzywa zawierają najwięcej pestycydów, i poznajcie sposoby na oczyszczenie zanieczyszczonych produktów.
Tekst: Anna Stachów
Zdjęcie główne: Monika Grabkowska / unsplash.com
Najbardziej zanieczyszczone warzywa i owoce – parszywa dwunastka
Niektóre warzywa i owoce znajdziemy na sklepowych półkach przez cały rok. Kiedyś pomidory czy młode ziemniaki można było kupić jedynie w sezonie, dziś zimą zdarza się zobaczyć w sklepie nawet truskawki. Co więcej, wszystkie pomidory wyglądają identycznie, a zaraz obok nich leżą sprężyste i równe jak od linijki ogórki. Nieco dalej, niezależnie od pory roku, widać idealnie czerwone i zielone jabłka, a gruszki, choć mają niewiele słodyczy, przynajmniej nadrabiają kształtem. To tylko kilka przykładów z parszywej dwunastki EWG, w której środki chemiczne, zastosowane podczas produkcji, wykryto w wyższym stężeniu niż w innych owocach i warzywach.
Te produkty warto kupować, o ile pochodzą z certyfikowanych upraw ekologicznych, w których nie stosuje się pestycydów:
- truskawki
- szpinak
- jarmuż
- nektarynki
- jabłka
- winogrona
- brzoskwinie
- wiśnie
- gruszki
- pomidory
- seler naciowy
- ziemniaki
Najmniej skażone warzywa i owoce – bezpieczna piętnastka
Na szczęście nie wszystkie warzywa i owoce tak intensywnie wchłaniają szkodliwe pestycydy. Niektóre są bowiem bardziej odporne na działanie związków chemicznych. Produkty z poniższej listy wystarczy umyć, obrać lub pozbawić zewnętrznych warstw liści, które kumulują najwięcej szkodliwych substancji – i bez przeszkód można cieszyć się ich smakiem. Oto najmniej zanieczyszczone warzywa i owoce:
- awokado
- słodka kukurydza
- ananas
- cebula
- papaja
- groszek cukrowy mrożony
- bakłażan
- szparagi
- kalafior
- melon
- brokuły
- grzyby
- kapusta
- melon miodowy
- kiwi
W tym roku na próbkach warzyw i owoców, także mytych, znaleziono ponad 140 różnych pestycydów
Uwaga! Podczas zakupów warto pamiętać nie tylko o tym, które warzywa i owoce są najbezpieczniejsze dla zdrowia. Weźmy również pod uwagę kwestie związane ze śladem węglowym i z metodami produkcji. Niektóre produkty z bezpiecznej piętnastki trzeba do Europy sprowadzać, co wiąże się z emisją szkodliwych związków do atmosfery. Również uprawa części tych produktów jest uznawana za wyjątkowo niekorzystną dla środowiska (jak w przypadku awokado), a zatem także dla nas.
A jaka jest sytuacja w Unii Europejskiej?
Pozostaje pytanie, czy podobnych wyników moglibyśmy się spodziewać, gdyby zbadano produkty uprawiane na terenie Unii Europejskiej. W końcu nie od dziś wiadomo, że regulacje prawne UE dotyczące rolnictwa oraz dostępnych metod uprawy są znacznie bardziej rygorystyczne niż przepisy obowiązujące w Stanach Zjednoczonych. Niemniej wciąż zdarzają się produkty spożywcze, które nie spełniają unijnych norm lub podczas badań znacznie częściej wykazują obecność szkodliwych pestycydów niż inne warzywa czy owoce. Stąd, podobnie jak EWG, EFSA (European Food Safety Authority) każdego roku publikuje raport z analizy składu chemicznego wybranych owoców i warzyw testowanych na terenie krajów członkowskich.
Według raportu EFSA najbardziej zanieczyszczone są winogrona i grejpfruty
Niestety, do badania wybiera się jedynie kilka produktów, które następnie są testowane co roku, przez trzy lata. Ostatni duży raport został opublikowany w 2018 roku, ale jego wyniki były aktualizowane w 2019 i na początku 2020 roku. W ostatnim badaniu testowano między innymi bakłażany, banany, grejpfruty, melony, grzyby, winogrona, słodkie papryki i brokuły. Wyniki były dość zbliżone do tych podanych w raporcie EWG. W tej puli najbardziej zanieczyszczone okazały się winogrona, grejpfruty i banany. Z kolei brokuły, bakłażan i grzyby zawierały znacznie mniej niezdrowych związków. Różnicę można zauważyć w przypadku melonów – te badane na terenie UE należałoby zaliczyć do zanieczyszczonych owoców i warzyw, podobnie jak słodką paprykę.
Wybierajmy lokalnych dostawców, kupujmy ekologiczne produkty i jedzmy sezonowo
Jakie warzywa i owoce kupować?
Po jakie rozwiązanie sięgnąć w sytuacji, kiedy nie mamy pojęcia, ile pestycydów jest w danym produkcie? Możemy na przykład unikać produktów z parszywej dwunastki i decydować się przede wszystkim na kupowanie lokalnych składników od sprawdzonych dostawców. Warto także pamiętać o właściwym oczyszczeniu owoców i warzyw przed spożyciem – choć tak pozbędziemy się części niechcianych substancji tylko ze skórki, a nie z wnętrza. Wybierajmy zatem lokalnych dostawców, kupujmy ekologiczne warzywa i owoce (liczy się jakość, nie ilość!) i jedzmy sezonowo.
Jak domowym sposobem oczyścić warzywa i owoce z pestycydów?
Najprostszym sposobem na oczyszczenie owoców i warzyw jest zamoczenie ich w wodzie z solą morską lub z sokiem z cytryny. Pozostawiamy je w mieszance na mniej więcej 10 minut, a potem płuczemy pod bieżącą wodą. Kolejna metoda wymaga użycia octu, sody oczyszczonej i pestek grejpfruta. Wszystkie te składniki mieszamy z wodą, a gotowy płyn przelewamy do butelki. Następnie pryskamy nim warzywa, czekamy godzinę i płuczemy je pod bieżącą wodą.
Ostatni sposób polega na zamoczeniu ich najpierw w wodzie o odczynie kwaśnym, a potem zasadowym. Do 1 litra wody wlewamy ½ szklanki octu jabłkowego. Do tak przygotowanej mikstury wkładamy po kolei produkty i trzymamy je w miksturze około 2 minut. Wyciągamy i płuczemy dokładnie przez 2 minuty w wodzie z dodatkiem 1 łyżki sody (na 1 litr wody wsypujemy 1 czubatą łyżkę sody kuchennej). W ostatnim kroku płuczemy warzywa i owoce w czystej wodzie.
Źródła:
Parszywa dwunastka
Bezpieczna piętnastka
Raport EFSA
"National summary reports on pesticide residue analysis performed in 2018", Technical Report, EFSA.
Przeczytaj także:
- Ludzie i inspiracje
Jak prawidłowo myć owoce i warzywa?
Mycie warzyw i owoców wydaje się rzeczą bardzo łatwą. To jednak zajęcie, do którego warto dobrze się przygotować – dobrać technikę odpowiednią i do gatunku, i do zanieczyszczenia.
- Zdrowie i rozsądek
Mroczna strona pięknych warzyw
Uwodzicielskie piękno warzyw ma swoją mroczną stronę. Jest nią nasza pogarda dla sczerniałych bananów i rozdwojonych marchewek. To dyskryminacja mniej urodziwych odpowiada w dużym stopniu za marnowanie jedzenia.
- Zdrowie i rozsądek
Obierki warzyw i owoców – jeść czy nie?
Skórki ziemniaków, ogórków czy marchewki to skarbnica składników odżywczych, która najczęściej ląduje w śmietniku lub na kompostowniku. Zanim jednak je zjemy, poznajmy kilka zasad bezpieczeństwa.
- Ludzie i inspiracje
Jak prawidłowo myć owoce i warzywa?
Mycie warzyw i owoców wydaje się rzeczą bardzo łatwą. To jednak zajęcie, do którego warto dobrze się przygotować – dobrać technikę odpowiednią i do gatunku, i do zanieczyszczenia.
- Zdrowie i rozsądek
Mroczna strona pięknych warzyw
Uwodzicielskie piękno warzyw ma swoją mroczną stronę. Jest nią nasza pogarda dla sczerniałych bananów i rozdwojonych marchewek. To dyskryminacja mniej urodziwych odpowiada w dużym stopniu za marnowanie jedzenia.
- Zdrowie i rozsądek
Obierki warzyw i owoców – jeść czy nie?
Skórki ziemniaków, ogórków czy marchewki to skarbnica składników odżywczych, która najczęściej ląduje w śmietniku lub na kompostowniku. Zanim jednak je zjemy, poznajmy kilka zasad bezpieczeństwa.
Chcemy wiedzieć co lubisz
Wiesz, że im więcej lajkujesz, tym fajniejsze treści ci serwujemy?