Mołdawia: 10 rzeczy, które warto wiedzieć o kraju i winie

Od końca XIV wieku, przez następne stulecie istniało silne Hospodarstwo Mołdawskie. Jego władca, Stefan III Wielki, do dziś jest najważniejszym bohaterem narodowym. W 1859 roku Zjednoczone Księstwa Mołdawii i Wołoszczyzny dały początek Rumunii. Wschodnia część Mołdawii (pokrywająca się z terenami dzisiejszego państwa mołdawskiego) zwana Besarabią pozostawała jednak częścią Imperium Rosyjskiego. W 1920 roku Besarabia stała się z kolei częścią Rumunii. W 1940 roku, na mocy ustaleń paktu Ribbentrop-Mołotow, kraj został inkorporowany do ZSRR jako republika radziecka. Dopiero 51 lat później, w wyniku rozpadu ZSRR Mołdawia stała się niepodległym państwem. Warto pamiętać, że część historycznej Mołdawii na zachodnim brzegu Prutu stanowi region Rumunii.

W czasach ZSRR Mołdawia wraz z Gruzją stanowiły zaplecze winiarskie sowieckiego imperium. Wino robili tu już jednak Dakowie w czasach rzymskich. W XIX wieku wśród rosyjskiej arystokracji panowała moda na posiadanie winnic w regionie Besarabii. Dziś uprawy winogron zajmują 128 tys. ha, a więc więcej, niż w dziesięciokrotnie większych Niemczech.

Mołdawia podzielona jest na trzy regiony o statusie PGI (chronione oznaczenie geograficzne): Codru w centralnej części kraju wokół Kiszyniowa, Ştefan Vodă na południowym wschodzie i Valul lui Traian na południowym zachodzie. Na razie jednak oznaczenia PGI rzadko trafiają na etykiety mołdawskich win.

Aż 85 proc. uprawianych w Moładawii odmian winorośli to dobrze znane szczepy międzynarodowe. Pośród czerwonych są to głównie merlot i cabernet sauvignon, a wśród białych chardonnay, sauvignon blanc, muszkaty, pinot blanc, pinot gris i aligoté. Nie brak też pochodzącego z Gruzji saperavi, czy wynalazków w rodzaju bastardo (krzyżówka trousseau i saperavi).

Pośród odmian autochtonicznych najważniejsze są: dająca wina czerwone fetească neagră oraz białe fetească albă i fetească regală. Mimo wspólnej nazwy (fetească znaczy po mołdawsku tyle co „młoda dziewczyna”), trzy odmiany nie są ze sobą spokrewnione, choć albă i regală mają podobne DNA. Wiadomo też, że wbrew pojawiającym się hipotezom, albă to nie to samo co węgierska leányka. Wszystkie trzy szczepy potrafią za to dawać wina charakterne i wysokiej jakości, i stanowią słuszny powód do dumy dla mołdawskich winiarzy.

Warto też zwrócić uwagę na rzadki (zaledwie ok. 100 ha upraw), choć znany od XIV wieku, dający czerwone wina szczep rara neagră zwany niekiedy „czarną babcią”. W ostatnich latach prawdziwą karierę robi też aromatyczna viorica, przypominająca charakterem muszkaty i traminery. To krzyżówka seibel 13-666 i aleatico.

Ładnych kilka lat temu wina mołdawskie przeszły wyraźną zmianę stylistyczną. Mniej jest lubianych niegdyś na rynku rosyjskim, ale też polskim czy czeskim, win z resztkowym cukrem; zaczęły dominować te wytrawne. Dzięki ciepłemu klimatowi większość jest jednak dość łagodna, o miękkich taninach i wyrazistej, ale nieprzesadnej kwasowości. W ostatnich latach duży nacisk kładzie się na produkcję win musujących robionych zarówno metodą Charmata, jak i tradycyjną. Te ostatnie mogą powstawać nawet z cabernet sauvignon.

Produkcja wina jest w Mołdawii w dużej mierze zdominowana jest przez wielkie firmy gospodarujące na setkach, a nawet tysiącach hektarów winnic, takie jak Cricova, Mileştii Mici, Purcari, Vartely czy Mimi. Od dłuższego czasu dołączają do nich jednak winiarnie butikowe, czy, lepiej napisać, garażowe, operujące na niewielkim areale i skoncentrowane na jakości. Ważne, że i jedne, i drugie produkują wina o zwykle bardzo dobrej relacji jakości do ceny.

Zarówno Kiszyniów, jak i reszta kraju jest zupełnie dobrze przygotowana na przyjęcie miłośników wina. Warto przyjechać tu w pierwszy weekend października, gdy w stolicy odbywa się Narodowy Dzień Wina, duża uliczna degustacja w samym centrum miasta. Wystawiają się tutaj wszyscy ważni producenci, mali i duzi. W tym samym czasie organizowane są wycieczki do winiarni. Te zaś są coraz lepiej przygotowane na przyjmowanie miłośników wina. W samym Kiszyniowie nie brakuje natomiast nowoczesnych, dobrze zaopatrzonych i fachowo prowadzonych wine barów, z których warto wspomnieć choćby o Embargo, Carpe Diem, Invino czy Wine Gogh.

Warszawski Moldova Wine Festival organizowały Winnice Mołdawii.