Ekoporadnik: co zrobić z choinką po świętach?

Co posadzić zamiast choinki? 

W trosce o planetę można rozważyć święta z innymi roślinami, nie tylko popularnymi iglakami. Jednym z ciekawszych pomysłów może się okazać jałowiec, który często bywa używany jako roślina ozdobna. Jego owoce mają wyrazisty korzenny aromat, a w smaku są niezwykle świeże i delikatnie słodkie. Znakomicie nadadzą się jako dodatek do świątecznych koktajli, szczególnie na bazie ginu! Innymi roślinami, którymi można udekorować dom podczas świąt, są na przykład drzewo oliwne czy śliwa. Owoce obydwu nadają się do jedzenia zarówno na surowo, jak i w formie dodatku do dań. W rolę choinki może się wcielić także bambus. Co ciekawe, w innych kulturach – azjatyckich czy bliskowschodnich – rośliny te uważa się za silnie związane z zimą. W folklorze Dalekiego Wschodu, szczególnie w Chinach, Japonii czy Korei, śliwę i bambus zalicza się, obok sosny, do „przyjaciół zimy”.

Co zrobić ze ściętą choinką? 

Jeśli mimo wszystko zdecydowaliście się na kupno ściętej choinki, dołóżcie starań, by nie trafiła na wysypisko śmieci. Na początek sprawdźcie, czy w waszym mieście nie są organizowane zbiórki choinek. Gminy nierzadko po Bożym Narodzeniu zbierają drzewka, by wykorzystać je jako biomasę do ogrzewania. Listę miejsc, do których można oddać choinkę, bez trudu znajdziecie w internecie i na stronach poszczególnych gmin. Innym rozwiązaniem jest rozdrobnienie choinki, czyli pocięcie jej na kawałki. Gałęzie się odcina, a pień tnie na części. Im będą mniejsze, tym lepiej. Tak pociętą choinkę można wykorzystać w uprawie roślin – drobne i mniejsze kawałki drzewka świetnie się sprawdzają jako nawóz.

Iglaki, jak się okazuje, można wykorzystać także w kuchni! Julia Georgallis, autorka książki „How to Eat Your Christmas Tree”, przekonuje, że ze świątecznego drzewka można przyrządzić wyśmienite przetwory, dania główne i desery. Pisarka od 2014 roku jest związana z gastronomią i choć karierę rozpoczynała jako projektantka przemysłowa, szybko zmieniła branżę i zajęła się wypiekaniem rzemieślniczego pieczywa. Od tamtej pory poszukuje nowych pomysłów na gotowanie i łączenie swojej pasji z troską o środowisko.

Do zrobienia większości przepisów z książki Julii Georgallis wystarczą same igły z choinki. Mogą posłużyć jako zioła, które dodadzą potrawom wyjątkowego aromatu. Co więcej, różne gatunki drzew iglastych charakteryzują się różnymi smakami. Świerki przypominają nieco tradycyjną wanilię, jodła jest znacznie ostrzejsza niż pozostałe iglaki pełniące funkcję świątecznego drzewka, a sosna ma bardziej delikatne i kwiatowe nuty. Niektóre lepiej sprawdzą się więc w daniach z ryb czy baraniny, a inne w deserach, a nawet piklach. Przed gotowaniem trzeba się jednak upewnić, czy drzewko nie jest trujące! Do niejadalnych gatunków iglaków należą cyprys, cedr i cis. Przed zakupem dowiedzcie się też, czy to, które wpadło wam w oko, nie było pryskane chemikaliami. Poniżej znajdziecie przepisy na najlepsze dania, w których będziecie mogli wykorzystać poświąteczną choinkę!

Jak przygotować choinkę do gotowania?

 Igły świerka, jodły i sosny mogą być bardzo ostre, dlatego podczas przygotowywania ich do gotowania trzeba uważać, aby nie skaleczyć palców. Na początek za pomocą dużych nożyczek należy odciąć z choinki kilka większych gałęzi, następnie umyć je pod zimną, bieżącą wodą –upewnijcie się, że udało wam się całkowicie oczyścić je z błota i brudu. Później odwróćcie gałęzie do góry nogami nad dużą miską, tak aby igły delikatnie skierowały się w dół. Za pomocą nożyczek obetnijcie igły do miski. Przed gotowaniem same igły trzeba ponownie umyć.

Składniki:

• jajko „zerówka” 8 sztuk
• choinkowy ocet 600 ml
• sól 75 g
• brązowy cukier 100 g
• burak 1 sztuka
• igły świerkowe lub jodłowe garść

krok 1

Wyparzamy słoik na marynowane buraki.

krok 2

Gotujemy jajka dokładnie 7 minut, a następnie szybko zanurzamy je w zimnej wodzie. Po ostudzeniu obieramy ze skorupki. W małym rondlu podgrzewamy ocet, sól i cukier – do momentu, aż się zagotują.

krok 3

Buraka obieramy i tniemy na kawałki. Układamy je w słoiku. Dodajemy igły świerka lub jodły i jajka. Zalewamy gorącą marynatą z octu, soli i cukru. Zamykamy słoik. Po ostudzeniu wstawiamy go do lodówki i zostawiamy na co najmniej dobę. Po otwarciu zawartość słoika najlepiej spożyć w ciągu 2 dni.

TIP 1

Zamiast choinkowego octu można użyć octu jabłkowego z dodatkiem igieł ze świątecznego drzewka.

TIP 2

Zawartość słoika marynujemy maksymalnie 3 dni. Po tym czasie jajka zrobią się twarde i będą mniej smaczne.

Składniki na 10 porcji:

• jagody jałowca 8 łyżeczek
• śliwki 450 g
• sok z 1 cytryny
• cukier 200 g
• mielone migdały 70 g
• orzechy włoskie 70 g
• mąka 100 g
• masło 150 g + do nasmarowania formy
• gałka muszkatołowa 1 łyżeczka
• cynamon 1 łyżeczka

krok 1

Rozgrzewamy piekarnik do 180 stopni.

krok 2

Jagody jałowca rozgniatamy w moździerzu, przekładamy do miski. Dodajemy wypestkowane i posiekane śliwki, sok z cytryny i połowę cukru. Mieszamy i odstawiamy na bok.

krok 3

Przygotowujemy kruszonkę. W misce palcami łączymy migdały, posiekane orzechy włoskie, mąkę, masło, gałkę muszkatołową, cynamon i resztę cukru. Wyrabiamy kruszonkę do czasu, aż będzie przypominała bułkę tartą.

krok 4

Głęboką formę do pieczenia smarujemy tłuszczem, a następnie układamy w niej śliwki. Posypujemy kruszonką. Pieczemy w piekarniku przez 35 minut, aż wierzch crumble lekko się zarumieni.

Składniki:

• sok z cytryny z 10 sztuk
• skórka z cytryny z 10 sztuk
• woda 2 l
• cukier puder 700 g
• igły świerkowe lub jodłowe 400 g

krok 1 

Wyparzamy szklaną butelkę o pojemności około 2 litrów.

krok 2 

Zagotowujemy sok i skórkę z cytryn, wodę, cukier puder i igły. Zmniejszamy moc palnika i gotujemy na wolnym ogniu przez 2 godziny. Po tym czasie zdejmujemy garnek z ognia, a napar przecedzamy przez drobne sito, aby pozbyć się igieł. Czynność powtarzamy kilka razy.

krok 3 

Napar nalewamy za pomocą lejka do wyparzonej butelki. Pozostawiamy do ostygnięcia, a następnie wstawiamy do lodówki. Tak przygotowany drink możemy przechowywać w lodówce do kilku tygodni. Najlepiej smakuje podany z kilkoma dużymi kostkami lodu. Można go także podać z wodą gazowaną, tonikiem lub innym napojem gazowanym i udekorować plasterkiem cytryny.