Założenia filozofii zero waste są wspaniałe i godne naśladowania. Opierają się na prostych zasadach: odmawiaj, redukuj, używaj ponownie, przetwarzaj i kompostuj. Ograniczenie konsumpcji i odmawianie sobie przedmiotów niepotrzebnych, generujących zbędne odpady jest dobre i jak najbardziej może korzystnie wpłynąć na nasze życie oraz funkcjonowanie świata, w którym żyjemy. Odniesienie się do utraty rozsądku natomiast oznacza przede wszystkim, by nie przesadzać w żadną stronę i nie zatracić się w tym działaniu, bo może się to negatywnie odbić na naszym zdrowiu. Przytoczę kilka przykładów, które obrazują mój punkt widzenia.
Ciemne strony zero waste – polemika
Ponieważ tekst o granicach rozsądku w stosowaniu zasad zero waste wzbudził wielkie emocje, publikujemy odpowiedź autorki na wasze pytania i zarzuty.
Ten artykuł przeczytasz w mniej niż 5 minut!
fot. Anna Voss / unsplash.com
Orędownicy filozofii zero waste polecają „bulion kompostowy” czy mrożenie wszelkich odpadów roślinnych i przechowywanie ich do momentu zużycia. Okazuje się jednak, że jeśli chcemy zachować wartości odżywcze jedzenia, to temperatura mrożenia ma wielkie znaczenie. W temperaturze –18 stopni Celsjusza większość warzyw można przechowywać nawet rok, w wyższej temperaturze znacznie krócej. Jakie możliwości ma nasza zamrażarka? Jeśli jest przeładowana i ma swoje lata, ten czas skraca się do kilku tygodni. Bulion przygotowany z tak przechowywanych resztek będzie miał smak, ale nic poza tym. Dla równowagi: z równorzędnych badań wynika, że po dwóch dniach od zerwania większość warzyw i owoców zawiera tylko połowę kwasu askorbinowego, w który były bogate.
fot. Monika Grabkowska / unsplash.com
Z kolei wykorzystanie resztek młodych warzyw, na które rzucamy się wyposzczeni zimowym niedostatkiem, może mieć negatywny wpływ na nasze zdrowie. Bywa, że nowalijki, ze względu na popyt, są obficie nawożone. Zatem zdarza się tak, że rośliny nie pobierają tyle azotu, ile potrzebują, a tyle, ile jest im dostarczane. W związku z tym stają się bogate w azotany – te jako takie nie są zbyt szkodliwe, natomiast ulegają przemianom do azotynów, które mogą wywoływać reakcję alergiczną; ich regularne spożywanie i nagromadzenie w organizmie może się przyczynić nawet do wystąpienia jaskry.
Jak napisałam pierwotnie, kasza i mąka może zjełczeć; dotyczy to przede wszystkim wyrobów jaglanych ze względu na wysoką zawartość tłuszczu. Jełczenie to popularny termin określający zmianę kwasowości tłuszczy lub inaczej ich utlenianie. Z badań Anny Szafrańskiej wynika, że proces ten występuje właściwie we wszystkich rodzajach kasz i płatków, bez względu na temperaturę i rodzaj opakowania. Co więcej, prawdopodobieństwo jego wystąpienia rośnie z upływem czasu. Jełczeniu, a więc oksydacji, ulegają też wszelkiego rodzaju oleje, dlatego nie powinny być przechowywane zbyt długo, w zbyt wysokich temperaturach i w jasnych opakowaniach. Jak wynika z wielu badań, w tym polskich, spożywanie utlenionych (zjełczałych) tłuszczów może być szkodliwe dla zdrowia i mieć udział w rozwoju miażdżycy i innych chorób, w tym układu pokarmowego.
fot. Vlad Kutepov / unsplash.com