W Polsce, podobnie jak w wielu innych krajach europejskich, gotowanie stało się wręcz obsesją: korzystamy z wielu egzotycznych składników, eksplorujemy zagraniczne przepisy, naśladujemy szefów kuchni, których oglądamy w programach telewizyjnych. Zwiększamy w ten sposób naszą świadomość żywieniową i kulinarną, ale jednocześnie poświęcamy część spontaniczności, która przynosi wiele satysfakcji podczas gotowania. Często zapominamy, że kuchnia jest przestrzenią kreatywnej pracy i improwizacji – na przykład w obliczu sezonowych składników czy resztek znalezionych w lodówce.
Kuchnia domowa ma moc
Gotowanie w domu to doskonała okazja, by rozwinąć wiedzę i kreatywność oraz spędzić czas z przyjaciółmi. Wystarczy zwolnić i zadbać o odpowiednią atmosferę w kuchni i przy stole.
Tekst: Aleksander Szojer
Zdjęcie główne: Orlova Maria / unsplash.com
Ten artykuł przeczytasz w mniej niż 8 minut!
W Polsce, podobnie jak w wielu innych krajach europejskich, gotowanie stało się obsesją
Gotowanie to jedna z niewielu codziennych aktywności, które polegają na stworzeniu czegoś namacalnego własnymi rękami. Zaproszenie znajomych na samodzielnie przygotowany posiłek to doskonała okoliczność do spotkania i rozmowy. Wystarczy zrozumieć, że gotujemy nie po to, by zaimponować gościom, lecz po to, by miło spędzić czas przy jedzeniu. Przy okazji mniej skomplikowanych przepisów warto angażować do gotowania dzieci. Wspólne gotowanie z mamą czy babcią bez wątpienia należy do najżywszych wspomnień wielu z nas. Nawet jeśli pomoc polega tylko na oblizywaniu palców, jest zachętą do samodzielnego gotowania w przyszłości.
Kulinarna erudycja i rozeznanie w daniach świata zwiększają swobodę podczas gotowania. Zagraniczne kuchnie rozszerzają nasze spektrum dań prostych, jednogarnkowych, nie wymagających długotrwałej obróbki. Większość sosów do past przygotowuje się ze składników sezonowych, które akurat ma się pod ręką. Być może właśnie dlatego włoskie mamy i babcie tak chętnie je gotują. Równie inspirującą bazą jest ryż: ten w szybkim risotcie albo w wersji azjatyckiej. Ktokolwiek stołuje się w restauracjach z kuchnią azjatycką, z pewnością zauważył, że większość sosów robi się w okamgnieniu. Wystarczy odrobina oleju, sosu sojowego, poszatkowanych warzyw i czasami mięsa. Zarówno pasty, jak i ryż są przy tym wyjątkowo ekonomiczne i ekologiczne. Z kawałka mięsa, który ledwo starczyłby na kotlet, robi się danie dla całej rodziny.
Kulinarna erudycja i rozeznanie w daniach świata zwiększają swobodę podczas gotowania
Kuchnie bałkańskie, węgierska czy czeska przypominają i uczą o pysznych daniach jednogarnkowych, które świetnie nadają się do wykorzystania pospolitych, a jednak powszechnie uwielbianych ziemniaków. Do przygotowania wyśmienitego gulaszu wystarczy zwykłe naczynie żaroodporne – wcale nie trzeba mieć garnka rzymskiego. Globtroterzy zaś będą mieli okazję do przewietrzenia tażinów i innych glinianych cudeniek z egzotycznych wojaży.
Prostego gotowania możemy się uczyć nawet od uwielbiających kulinarną celebrę Francuzów. Nawet oni na co dzień gotują „vite fait”, czyli szybko. To im zawdzięczamy tarty i quiche’e, które prędkością przygotowania wyprzedzają nawet pizzę. Wszystkie te dania charakteryzuje jedno: prostota obróbki i niemal całkowita dowolność składników. Nie wymagają ubijania mięsa, zawijania pierożków, robienia sosów, ani zasmażek.
Jednocześnie danie te tworzą wspaniałą okazję do eksperymentowania. Podobnie jak wyjątkowo pożywne polskie zupy, uwielbiane przez obcokrajowców, a niesłusznie pomijane w domowych kuchniach. Dopasowując danie do tego, co znajdziemy w lodówce albo na bazarze, ograniczamy również marnotrawstwo. Jeśli zaś potrzebujemy dodatkowej inspiracji, w sukurs przychodzą coraz lepsze aplikacje i strony wyszukujące przepisy na podstawie posiadanych przez nas składników. Zadbać warto jedynie o całoroczny zielnik, dzięki któremu dodamy smaku każdej potrawie. Na początek wystarczą tymianek, natka pietruszki, rozmaryn i bazylia.
Nawet Francuzi na co dzień gotują „vite fait”, czyli szybko
Wyzwolenie spod rygoru przepisów jest szansą zdrowszej diety – tworzonej z tego, co jest dostępne lokalnie i w zależności od sezonu. Rzadko kiedy pomidor w środku zimy może konkurować smakiem i wartościami odżywczymi z kiszonkami czy suszonymi warzywami strączkowymi. To właśnie sezonowość, zdaniem Tessy Caponi-Borawskiej, przesądza o atrakcyjności potraw kuchni włoskiej. Z sezonowością związana jest też silnie kuchnia japońska, w której zimą celebruje się aromatyczne „hot poty”, a latem chłodzące zupki z makaronem soba, nieodległe koncepcyjnie od rodzimych chłodników.
Atmosferą rodzinnej biesiady wabią coraz częściej restauracje domowe i farmerskie
Zapachem domowych potraw oraz atmosferą rodzinnej biesiady wabią coraz częściej restauracje domowe czy farmerskie. I nie mam tu na myśli popularnych wciąż w Polsce stołówek oferujących domowe obiady (chwała im za to; nierzadko zje się tu lepiej niż u modnych sąsiadów), ale przybytki z klasą i renomą, do których przychodzi się na prawdziwą ucztę. Ucztę właśnie, bo zwykle zamawia się cały posiłek, a nie poszczególne dania. Menu zmienia się tam co dzień, co tydzień albo co sezon i często bywa, że nigdzie nie jest zapisane. Najczęściej przy wejściu wita nas gospodyni lub gospodarz, dzięki czemu czujemy się jak w odwiedzinach u mamy czy babci. Z tą różnicą, że w tych miejscach zazwyczaj potrzebna jest rezerwacja, bo czar domowego posiłku uzależnia. Panuje w nich atmosfera, do której tęskni się z drugiego końca świata. Kiedy znikają, wywołują autentyczne poczucie straty.
Przykładowe portale pomagające dobrać przepis do posiadanych składników:
Kilka restauracji specjalizujących się w kuchni domowej w Europie (we wszystkich konieczna jest rezerwacja):
Włochy:
- Osteria della Contessa, Via San Vito 7, 47814 Bellaria – uczta z sezonowych dań regionalnych, w tym wspaniałe tagliatelle. Latem idylliczne biesiady w obszernym ogródku.
- Trattoria Il Vecchio Campanile, Via Arpino, 226, 47822 Santarcangelo di Romagna – świetne domowe jedzenie w sielskim krajobrazie.
- Ristorante Squadrani, Via S. Martino in Venti, 4, 47923 San Martino in Venti – kolejna kultowa restauracja rodzinna z sezonowymi domowymi daniami i deserami.
- La Baita dell’Imperatore, Valdazze, 52033, Pieve Santo Stefano – uczta z tradycyjnych dań toskańskich. Ze względu na wspaniałe makarony z mięsem polecana głównie mięsożercom. Adres ukochany przez Włochów i praktycznie nieznany turystom.
Francja:
- Lou Bourdie, Le Bourg, 46230 Bach – domowe gotowanie w najlepszym wydaniu Monique i jej rodziny, w tym doskonałe dania z truflami. Z wyjątkiem piątków restauracja czynna wyłącznie w porze obiadowej.
- Les Chênes, 172, chemin de, Peyre Blanque, 81140 Larroque – mięso wprost z własnej farmy. Dla mięsożerców adres obowiązkowy. Plus świetne pasztety i kiełbasy własnej roboty.
- La Colette, 5783 Route Napoléon, 06460 La Colette, Escragnolles – prawdziwa domowa uczta w niepozornym barze przy „drodze napoleońskiej” prowadzącej z Lazurowego Wybrzeża do Prowansji.
Grecja:
- Matina & Stavros Tavern, Koronos 843 02, wyspa Naxos – dania z domowej kuchni Matiny na tarasie osłoniętym winnymi pnączami. Perełka na przepięknej wyspie Naxos.
- Klimataria, Ateny, Platia Theatrou 2 – duszone mięsa i dania tradycyjne, czasami przy akompaniamencie muzyki na żywo.
Chcemy wiedzieć co lubisz
Wiesz, że im więcej lajkujesz, tym fajniejsze treści ci serwujemy?