Wszechobecne szczepy hybrydowe (hibernal, seyval blanc, rondo czy regent) coraz częściej są zastępowane winoroślą szlachetną (Vitis vinifera): rieslingiem, chardonnay, grüner veltlinerem, pinot noir czy zweigeltem, co upodabnia nas do innych krajów Europy Środkowej. Brak apelacyjnych regulacji pozwala polskim winiarzom eksperymentować nie tylko z nowymi szczepami, ale także z procesem winifikacji. Dzięki temu możemy się cieszyć winami musującymi wytwarzanymi zarówno metodą klasyczną (szampańską), jak i znacznie mniej pracochłonną metodą pradawną, dającą radosne, niezobowiązujące pét-naty (pétillant-naturel). Oprócz klasycznych win białych możemy spotkać macerowane na skórkach wina pomarańczowe lub całą gamę win czerwonych: od lekkich, charakteryzujących się owocową świeżością po znacznie poważniejsze, beczkowane interpretacje. Wszystkie one co roku są oceniane w najbardziej prestiżowym konkursie winiarskim Polskie Korki, który towarzyszy festiwalowi Polskie Wina w SPOT. W czerwcu 2022 roku odbędzie się jego dziewiąta edycja. Poniżej lista win, o których warto tego lata pamiętać.
Musisz mieć ukończone 18 lat, aby korzystać z tej treści.
Czy jesteś pełnoletni?
10 polskich win, których musisz spróbować
Winiarstwo w Polsce ma się dobrze. Z roku na rok rośnie liczba winnic i hektarów obsadzonych winoroślą.
Tekst: Lechosław Olszewski
Zdjęcie główne: Kelsey Knight / unsplash.com
Winnica Jura
Pét-Nat Johanniter Bio 2020
szczep: johanniter
Winnica Joanny i Marcina Miszczaków znajduje się zaledwie pół godziny jazdy samochodem od Rynku Głównego w Krakowie. Na stoku wapiennego wzgórza w Rybnej uprawiają oni ekologicznie zarówno hybrydy, jak i winorośl szlachetną. Ich pierwszym oficjalnym rocznikiem był 2017. Oprócz win spokojnych wytwarzają także pét-naty. Ten z johannitera swoją zdecydowaną barwę zawdzięcza 48-godzinnej maceracji na skórkach. W nosie dominują aromaty dojrzałych jabłek, moreli, marakui i grejpfrutów. W ustach solidną strukturę, po wymieszaniu nieco kremową, trzyma w ryzach idealny balans pomiędzy kwasowością a cukrem resztkowym. Żywe musowanie i cytrusowa końcówka czynią z niego dobrą propozycję do picia (po uprzednim odpowiednim schłodzeniu do około 5 stopni Celsjusza, aby obniżyć ciśnienie w butelce) solo, jako aperitif przed jedzeniem w plenerze albo kompana do lekko pikantnych dań kuchni tajskiej czy indyjskiej (sprawdź nasze przepisy na dania kuchni azjatyckiej>>).
cena: 75 zł
Wino Pét-Nat Johanniter Bio 2020 kupicie tutaj >>
Winnica Gostchorze
Gost Art Cuvée Brut 2019
szczepy: riesling, pinot blanc, pinot gris
Jedne z najlepszych polskich win musujących wytwarza mający polsko-francuskie korzenie Guillaume Dubois. Mieszka w Krośnie Odrzańskim, swoją kilkunastohektarową winnicę uprawia w Gostchorzu, a niezbędną wiedzę przywozi z częstych wyjazdów do Szampanii. Poza tym dzieli się doświadczeniem i sprzętem z innymi polskimi winiarzami. Jego Gost Art już od pierwszego rocznika, 2014, odznaczał się najwyższą jakością. Od rocznika 2016 powstaje w dwóch wersjach: wytrawnej i półwytrawnej. Sięgnijcie po tę pierwszą. Ma dobre musowanie i przyjemną, kremową fakturę. W nosie oferuje więcej soczystego aromatu dojrzałych jabłek i brzoskwiń niż skórki cytrynowej czy nut chlebowych. Wciąż jednak jego kręgosłupem jest napięta kwasowość, która odpowiada także za przyjemnie odświeżającą końcówkę. Butelki z poszczególnych partii mogą się różnić między sobą czasem spędzonym na osadzie (niekiedy nawet o kilka miesięcy), ale zawsze dają dużo przyjemności. Dobrze schłodzone (5-6 stopni Celsjusza), mistrzowsko otworzą każdy posiłek, świetnie zgrają się z owocami morza (sprawdź najlepsze przepisy na owoce morza>>), ale także z ravioli, frytkami czy lekkimi wiosennymi sałatkami.
cena: 75 zł (premiera w czasie festiwalu Polskie Wina w SPOT., vol. 8)
Winnica Skarpa Dobrska
Inula 2020
szczep: grüner veltliner
Winnica założona w 2014 roku w otulinie Kazimierskiego Parku Krajobrazowego, w bezpośrednim sąsiedztwie rezerwatu przyrody Skarpa Dobrska, jest rodzinnym przedsięwzięciem, którego twarzami są Sylwia Herbsztajn-Będkowska i Leopold Będkowski. Usytuowanie winnicy na południowo-wschodnim stoku i bliskość Wisły zapewniają krzewom winorośli wyjątkowy mikroklimat. Uprawa jest prowadzona w zgodzie z naturą, a nazwy win pochodzą od roślin, które występują w okolicy. Inula (od łac. Inula ensifolia – bylina o kwiatach przypominających małe słoneczniki) powstała z grüner veltlinera, który znacznie częściej niż u nas można spotkać w Austrii. W tym z okolic Kazimierza Dolnego odnajdziemy aromaty polnych kwiatów, brzoskwiń, jabłek i pigwy. Nie brak w nim także nut ziołowych czy białego pieprzu, a przede wszystkim wibrującej kwasowości i mineralnego finiszu. Jeśli uda wam się go kupić (a powstało jedynie 275 butelek!) i schłodzić (do 7-8 stopni Celsjusza), będzie dobrze towarzyszyć nie tylko szparagom (zobacz nasze przepisy na najlepsze szparagi>>), ale także dim sum czy wielu potrawom kuchni wegetariańskiej.
cena: 109 zł (premiera w czasie festiwalu Polskie Wina w SPOT., vol. 8)
Obok rieslinga, chardonnay czy pinot noir pracuje także z pálavą, szczepem stworzonym w latach 50. ubiegłego wieku przez Josefa Veverkę i bardzo popularnym na Morawach
Piwnice Półtorak
Pálava 2019
szczep: pálava
Mimo że Marta i Mariusz Półtorakowie założyli winnicę już 10 lat temu, to ich wina są dobrze znane chyba jedynie bywalcom hotelu Hilton Garden Inn w Rzeszowie, którego są właścicielami. W przepięknie położonej winnicy na szczycie Pańskiej Góry, wzniesienia w okolicach Witryłowa na Podkarpaciu, gospodarują na kilkunastu hektarach. Pieczę nad winnicą i procesem powstawania win sprawuje Piotr Stopczyński, dyplomowany enolog z wieloletnim doświadczeniem (między innymi w Kalifornii). Obok rieslinga, chardonnay czy pinot noir pracuje także z pálavą, szczepem stworzonym w latach 50. ubiegłego wieku przez Josefa Veverkę i bardzo popularnym na Morawach. Podkarpacka interpretacja dojrzewała na osadzie w dębowej beczce, co nadaje temu bardzo aromatycznemu (białe kwiaty, dojrzałe morele i brzoskwinie, marakuja) i nieco korzennemu winu gładką, oleistą strukturę, a jednocześnie pozostawia mineralny, trochę słony finisz. Odpowiednio schłodzona (do 11-12 stopni Celsjusza), będzie się świetnie komponować z daniami z ryb (łososia, tuńczyka czy węgorza), kurczakiem w potrawce lub w zielonym curry czy nawet z cielęcym kebabem.
Premiera w czasie festiwalu Polskie Wina w SPOT., vol. 8
Nizio Naturals
Johanniter 2019
szczep: johanniter
Winnica Elżbiety i Dariusza Niziów powstała w 2012 roku nieopodal zakupionego przez nich kilka lat wcześniej i odrestaurowanego dworu (Dwór Sanna). Położona jest w północno-zachodniej części Roztocza, pośród wąwozów, łąk i lasów, w Wierzchowiskach Drugich (w odległości 60 kilometrów od Lublina i 80 kilometrów od Zamościa). Obecnie zajmuje 3 hektary. U stóp winnicy znajduje się stadnina koni i koziarnia. Niziowie chcieliby, aby u nich ludzie, rośliny i zwierzęta tworzyli ekosystem działający według zasad biodynamiki. Nie tylko pieką chleb na zakwasie, ale także wytwarzają własne sery. Jednak za sprawą syna Karola powstają tu przede wszystkim nietuzinkowe, często zaskakujące, ale zawsze na najwyższym poziomie wina. Od tego roku wszystkie produkty gospodarstwa będą miały wspólną markę: Nizio Naturals. Pomarańczowy johanniter należy do nowej serii „Fauna”, nawiązującej do zwierząt żyjących w gospodarstwie. Tygodniowa maceracja na skórkach uwydatniła jego złożony bukiet (dojrzałe jabłka i brzoskwinie, suszone owoce i imbir), nadała winu pikantność i lekką taniczność. Dzięki mikromusowaniu i delikatnemu schłodzeniu (najlepiej do 13-14 stopni Celsjusza) będzie się dobrze komponować z intensywnymi potrawami kuchni marokańskiej czy etiopskiej, kimchi, a nawet kiełbasą śląską z musztardą.
cena: 150 zł (premiera w czasie festiwalu Polskie Wina w SPOT., vol. 8)
Winnica Silesian
Roter Riesling 2019
szczep: roter riesling
Winnica Silesian powstała w 2015 roku, gdy Jarosław Mazurek zaczął obsadzać winoroślą kilkunastohektarową parcelę, którą wybrał ze względu na podłoże z granitowych łupków. Rodzina Mazurków od pięciu pokoleń zajmuje się hodowlą koni, w Bagieńcu koło Jaworzyny Śląskiej prowadzi gospodarstwo rolne, ale w uprawie winorośli nie miała wcześniej żadnego doświadczenia. Na początku projekt wspierał Michał Pajdosz (Winnica Jakubów), dzisiaj w pracę w winnicy zaangażowana jest cała rodzina, szczególnie córki Sonia (wraz z narzeczonym Esbenem Madsenem) i Marysia. Ich debiutancki rocznik roter rieslinga jeszcze przed premierą został nagrodzony w konkursie Polskie Korki. Nowy niczym mu nie ustępuje. Kilkutygodniowa maceracja na skórkach dała wino o złożonym bukiecie (aromaty grejpfrutów, liczi, suszonych moreli, poziomek, róży, goździków i czarnej herbaty) i lekko taniczne. Pije się je znakomicie solo (najlepiej schłodzone do 13-14 stopni Celsjusza), ale będzie też dobrym partnerem wielu potraw, do których trudno dobrać wino, na przykład sardynek w sosie pomidorowym, wędzonych ryb, humusu (zobacz, jak zrobić humus>>) czy bibimbapu.
cena: 90 zł
Wino Roter Riesling 2019 kupicie tutaj >>
Winnice Jaworek
Gamay 2019
szczep: gamay
Winnice Jaworek założyli w 2001 roku Ewa i Lech Jaworkowie. W Miękini niedaleko Wrocławia na dwóch parcelach o powierzchni ponad 18 hektarów uprawiają między innymi riesling, chardonnay, gewürztraminer, pinot gris, pinot noir i zweigelt. W oficjalnej sprzedaży ich wina jako pierwsze w Polsce pojawiły się już w 2009 roku! W budynkach odrestaurowanego poniemieckiego folwarku poza winem powstają także – na bazie soku winogronowego – miody pitne gronowe i piwo. Największą wagę przykłada się jednak do win. I Jaworkowie wciąż potrafią nimi zaskakiwać, tym razem bowiem jako pierwsi w Polsce wytworzyli wina z dobrze znanego z beaujolais szczepu gamay. W nosie dominują aromaty dojrzałych wiśni, dzikich jeżyn i czarnego pieprzu. W ustach dobrą strukturę podkreślają aromaty dymu z ogniska i beczki z dębu amerykańskiego. Powstało tylko 290 butelek, więc nie będzie łatwo je zdobyć. W każdym razie warto spróbować, schłodzić (do 14-15 stopni Celsjusza) i podać z młodymi ziemniakami z koperkiem, pieczonymi burakami z gorgonzolą i orzechami włoskimi czy kaczką w sosie śliwkowym.
cena: 70 zł (premiera w czasie festiwalu Polskie Wina w SPOT., vol. 8)
Winnica Moderna
Cabernet Cortis 2018
szczep: cabernet cortis
Nestor Kościański po karierze w bankowości założył w 2015 roku winnicę w Krakowianach na glebach lessowych Wzgórz Trzebnickich. Na dwóch parcelach o powierzchni prawie 3 hektarów uprawia między innymi chardonnay, johannitera i rieslinga, a kolejną w 2019 roku obsadził pinot noir i pinot gris. Kościański jest miłośnikiem nie tylko wina, ale także architektury, a szczególnie wrocławskiego modernizmu, który widać na etykietach jego win. Słynna fraza Ludwiga Miesa van der Rohe „less is more” przekłada się także na jego podejście do pracy w winnicy i winiarni. Cabernet cortis z Winnicy Moderna spędził 12 miesięcy w beczce z dębu francuskiego i został zabutelkowany bez filtrowania. W nosie dominują aromaty czarnej porzeczki, wędzonej papryki i wiśni, w ustach jest soczyście owocowy, z tęgą strukturą, ale odczuciem świeżości. Serwowany w temperaturze 16-17 stopni Celsjusza, będzie dobrze smakował solo, a jeszcze lepiej z dziczyzną, na przykład z combrem z jelenia. Sprawdzi się także z klasycznym burgerem.
cena: 60 zł
Wino Cabernet Cortis 2018 kupicie tutaj >>
Winnica Kamil Barczentewicz
Pinot Noir 2019
szczep: pinot noir
Winnica Kamil Barczentewicz została założona w 2017 roku w miejscowości Dobre niedaleko Kazimierza Dolnego, na 12 hektarach wapiennego wzgórza. Uprawia się w niej winorośl szlachetną, ale przede wszystkim sześć klonów pinot noir. Mimo że winnica jest przedsięwzięciem rodzinnym, pierwsze skrzypce gra w niej Kamil, który zdobywał winiarskie doświadczenie w Austrii, Chile i we Francji (między innymi w École Nationale Supérieure Des Sciences Agronomiques w Bordeaux i Institut Universitaire de la Vigne et du Vin Jules Guyot w Dijon). Oprócz stalowych kadzi w procesie winifikacji wykorzystuje betonowe jaja, dębowe kadzie, a także beczki z dębu francuskiego, węgierskiego i slawońskiego. Właśnie w nich przez 11 miesięcy dojrzewał pinot noir z debiutanckiego rocznika. W nosie dominują aromaty poziomek, malin i wiśni, w ustach natomiast soczysta owocowość, z którą jeszcze konkurują wyraźne nuty beczkowe. Z czasem na pewno zintegrują się ze strukturą wina, którego picie już dzisiaj daje sporo przyjemności. W temperaturze 14-15 stopni Celsjusza świetnie zgra się pieczoną kaczką, grillowaną wieprzowiną, risottem z grzybami czy kaszanką.
cena: 129,99 zł
Wino Pinot Noir 2019 kupicie tutaj >>
Winnica Turnau
Szlachetny Zbiór 2019
szczep: solaris
Winnica Turnau to najbardziej rozpoznawalny i największy producent polskiego wina. O jej potencjale najlepiej świadczy nowoczesna przetwórnia i linia butelkowania win musujących, a także własne laboratorium. Pierwsze nasadzenia i remont dziewiętnastowiecznego budynku gospodarczego rozpoczęły się w 2010 roku, a niedługo potem funkcję enologa objął Frank Faust, winiarz z Nadrenii. Dziewięcioma szczepami obsadzono ponad 34 hektary, z czego jedną trzecią zajmuje solaris, dla którego jest to największa parcela w Europie. Szczep ten jest nie tylko przyjazny w uprawie, ale także uniwersalny, pozwala bowiem na wytwarzanie zarówno win wytrawnych, jak i słodkich. W sprzyjających warunkach mikroklimatycznych pokrywa się szlachetną pleśnią (Botrytis cinerea), która absorbuje wodę z gron, przez co powoduje koncentrację słodyczy i wytworzenie się atrakcyjnej palety aromatycznej. W nosie słodkiego solarisa bez trudu odnajdujemy aromaty polnych kwiatów, skórki pomarańczy, czerwonego grejpfruta i dżemu z mirabelek. Wino dzięki dobrej kwasowości i odpowiedniemu schłodzeniu (do 6-7 stopni Celsjusza) znakomicie sprawdzi się z pasztetami, daniami z podrobów, serami z niebieską pleśnią i wieloma deserami.
cena: 65 zł
Wino Szlachetny Zbiór 2019 kupicie tutaj >>
Chcemy wiedzieć co lubisz
Wiesz, że im więcej lajkujesz, tym fajniejsze treści ci serwujemy?