Ślad węglowy, czyli ciemna strona produktu

Z drugiej strony zasoby wody pitnej kurczą się w zastraszającym tempie. Powodem tej sytuacji są nie tylko susze i zmiany klimatyczne wywołane przez człowieka, ale i wciąż rosnące zapotrzebowanie na wodę, którą pochłania ekspansywne rolnictwo, hodowla zwierząt i przemysł. Pod uprawy i pastwiska likwiduje się lasy, a te płoną coraz częściej i więcej, także z powodu rosnącej temperatury na świecie i dłuższych okresów suszy. Płonie syberyjska tundra i tajga, Puszcza Amazońska, pożary trawią też Afrykę Południową. Wraz z nieodwracalnymi zniszczeniami życie traci wiele gatunków zwierząt, znika kluczowe źródło tlenu, a do atmosfery uwalniają się ogromne ilości dwutlenku węgla. Dlatego tak ważne jest poznanie źródła produktu, z którym mamy do czynienia w sklepie. Komisja Europejska pracuje nad sposobem oznakowania żywności, które informowałoby klienta o śladzie węglowym produktu.

W tym pojęciu zamknięta jest suma szkodliwych dla środowiska gazów cieplarnianych uwalnianych do atmosfery podczas produkcji i użytkowania rzeczy. W ogólnym rozrachunku liczy się każdy detal – od pochodzenia surowca oraz ilości (i jakości) energii potrzebnej do produkcji, zużycia wody, przez składowanie, użytkowanie i transport, czyli drogę, jaką pokonuje produkt, by znaleźć się w sklepie, aż po recykling. Im mniej szkodliwych dla środowiska decyzji, tym ślad węglowy jest mniejszy. Przykład?

Do produkcji żywności pochodzenia zwierzęcego zużywa się więcej energii niż do wytworzenia jedzenia z roślin. Dzieje się tak dlatego, że zwierzę hodowane, aby wyprodukować mleko, potrzebuje wody i pożywienia, a mleko, zanim stanie się serem, przechodzi jeszcze proces przetwarzania, wymagający kolejnych pokładów energii. Problem jest także z egzotycznymi owocami, takimi jak awokado, ananasy czy banany. Pod ich uprawy wycina się lasy tropikalne, a do tego owoce te pokonują tysiące kilometrów, zanim znajdą się na półce w sklepie w naszej okolicy. Podróż samolotem czy statkiem oznacza znaczną emisję zanieczyszczeń, dlatego warto wybierać przede wszystkim lokalną żywność. Każdy wybór ma znaczenie, a kupując mniej i rozważniej, przyczyniamy się do spadku popularności konkretnego produktu i co za tym idzie – do obniżenia jego produkcji.

Coraz częściej globalne marki znajdują wielowymiarowe korzyści wprowadzając w życie ekologiczne rozwiązania. Z jednej strony współpracują i wspierają organizacje zajmujące się ochroną środowiska, z drugiej – korzystają z nowych, przyjaznych przyrodzie technologii. Światowym trendem we współczesnej ekonomii jest zastosowanie modelu gospodarki o obiegu zamkniętym. Tworząc pętlę procesów produkcyjnych, w których odpady z jednych etapów są wykorzystywane jako surowce dla innych, zmniejsza się nie tylko ilość odpadów, ale znacznie spada zużycie energii i surowców nieodnawialnych. Do czynnego udziału w recyklingowej rewolucji i przekazywania niepotrzebnych produktów do przetwarzania i racjonalnego wykorzystania zachęcają też kampanie. Przykładem może być światowy program zbiórki tekstyliów, powstały z inicjatywy H&M. Na czym polega? Wystarczy zostawić niepotrzebne tekstylia w specjalnych pojemnikach znajdujących się w sklepie marki. Te, które nie nadają się już do noszenia są przetwarzane na inne produkty, takie jak ściereczki do sprzątania.

Tekstylia, których nie można powtórnie użyć, dostają drugą szansę: odzyskuje się z nich włókna lub wykorzystuje do produkcji materiałów tłumiących i izolacyjnych w przemyśle motoryzacyjnym. Wszelkie nadwyżki ze zbiórki przekazywane są na badania procesu recyklingu tekstyliów oraz akcje społeczne. Z myślą i troską o środowisko powstały produkty z serii H&M Conscious, bazująca na materiałach pochodzących między innymi z roślin, których uprawa nie wpływa negatywnie na planetę.