Za miastem – 10 filmów o życiu na wsi

Jeśli podczas urlopu czy weekendowej wyprawy ogarnia was chęć, by porzucić miasto na zawsze, to zestawienie jest dla was.

Tekst: Maciej Kostrzewa

Zdjęcie główne: kadr z filmu "Barany. Islandzka opowieść"

Ten artykuł przeczytasz w mniej niż 15 minut!

Chyba każdy, kto podróżuje i poznaje malownicze krajobrazy, choć raz zapragnął pozostać w tych miejscach na zawsze. Z dala od cywilizacji, na wsi czy na farmie – w krótkim czasie ulegamy urokowi przyrody i chętnie roztaczamy przed sobą sielankowe wizje niespiesznego życia w zgodzie z naturą. Z perspektywy mieszkańców miasta wiejski żywot jawi się jako pozbawiony trosk, pełen lokalnego pysznego jedzenia, wśród zawsze przyjaznych zwierząt i ludzi. Po powrocie do miasta z przemiłego gospodarstwa agroturystycznego łatwo ulec wrażeniu, że życiowa zmiana ma sens.

Zanim jednak poddacie się impulsowi i zaciągniecie kredyt na wiejską posiadłość, której remont może nie wyjść tak spektakularnie jak w filmie „Włoskie wakacje”, ucieknijcie od cywilizacji dzięki kinu. Razem z bohaterami najlepszych filmów o życiu na wsi sprawdzamy, co mogłoby się stać, gdybyśmy zaryzykowali i zweryfikowali nasze marzenia. Oto filmy, które pokazują najprzeróżniejsze scenariusze wiejskiego życia – od bajkowych i urokliwych komedii romantycznych po obrazy tragiczne i budzące grozę dokumenty.

Cuda

reż. Alice Rohrwacher, 2014

Dwunastoletnia Gelsomina wraz z rodziną żyje na wsi, z dala od cywilizacji. Zadecydował o tym jej ojciec, który sceptycznie podchodzi do nowoczesności i postępu technologicznego. Z gospodarstwa domowego uczynił odcięte od świata miejsce, które miało chronić domowników przed złem świata zewnętrznego. Dziewczynka stara się odnaleźć w tej rzeczywistości, pomagając rodzicom w produkcji miodu i zajmując się młodszymi siostrami. Jednak obserwowanie codziennych zmagań dorosłych i narastających problemów biznesowych powoduje, że bierze sprawy we własne ręce i zgłasza produkowane lokalne miody do konkursu telewizyjnego. Pieniądze z wygranej mogłyby odmienić los całej rodziny. Czy Gelsomina znajdzie w sobie tyle determinacji, by przekonać ojca do występu w telewizji? „Cuda”, zainspirowane rodzinną historią reżyserki, łączą realizm z baśniowym okrucieństwem.

Barany. Islandzka opowieść

reż. Grímur Hákonarson, 2015

Komediodramat Grímura Hákonarsona rozgrywa się na tle islandzkich krajobrazów. Opowiada historię Gummiego i Kiddiego – dwóch braci, których równie wiele łączy, jak dzieli. Obydwaj zajmują się hodowlą rzadkiej odmiany lokalnych owiec, żyją w zgodzie z tradycją i w rytmie natury, a wolność jest dla nich wartością nadrzędną. Przeszłe spory doprowadziły jednak do sytuacji, że od 40 lat nie zamienili ze sobą słowa. Braterska rywalizacja nabiera nowego wymiaru, gdy ich dotychczasowy styl życia musi ulec zmianie. „Barany. Islandzka opowieść” to błyskotliwy, ciepły film, ukazujący ludzkie pragnienie niezależności. Nic dziwnego, że był islandzkim kandydatem do Oscara.

Żniwa

reż. Etienne Kallos, 2018

W swoim debiucie Etienne Kallos, reżyser urodzony w Kapsztadzie, porusza temat mieszkającej w RPA mniejszości Afrykanerów. Jego film nie jest jednak deklaracją polityczną ani pokoleniowym rozliczeniem – „Żniwa” to dramat psychologiczny, w którym nie ma miejsca na podniosłość ani romantyzm. Choć jest silnie osadzony w lokalnym kontekście, doskonale sprawdza się także w wymiarze uniwersalnym. Film Kallosa angażuje w nieoczywisty sposób, a jego akcja rozgrywa się w odizolowanej przestrzeni w trakcie zbiorów. Codzienne życie Afrykanerów oglądamy oczami wchodzącego w dorosłość Janno, przykładnego nastolatka, w pełni podporządkowanego wartościom swojej społeczności. Ziarno wątpliwości co do prawości własnego gniazda zasiewa w nim Pieter, rówieśnik przysposobiony przez rodziców Janno. „Żniwa” po raz pierwszy zostały pokazane podczas festiwalu w Cannes.

Nasze miejsce na Ziemi

reż. John Chester, 2018

Reżyser John Chester i jego żona Molly są zmuszeni wyprowadzić się ze swojego mieszkania w Los Angeles, ponieważ ich pies, Todd, szczekaniem drażni sąsiadów. Małżeństwo nie załamuje jednak rąk, a utratę mieszkania uznaje za szansę podarowaną przez los. Teraz, kiedy nie są związani z jednym miejscem, mogą spełnić swoje marzenia o własnej farmie, funkcjonującej w zgodzie z prawami natury. Ich nowym domem staje się gigantyczny teren w słonecznej Kalifornii – nieskażony ludzką działalnością, idealnie nadaje się do stworzenia małego raju na Ziemi. Z pomocą przyjaciół i zapaleńców z całego świata Jack i Molly sadzą 10 tysięcy drzew i tworzą ponad 200 rodzajów upraw, a na ich posesji osiedlają się dziesiątki gatunków zwierząt. „Nasze miejsce na Ziemi” to wyjątkowy film dokumentalny, który doczekał się wyróżnień na kilkunastu festiwalach filmowych na całym świecie.

Kraina miodu

reż. Tamara Kotevska i Ljubomir Stefanov, 2019

Górska wioska na terenie Bałkanów jest całkowicie odcięta od świata zewnętrznego. Właśnie tu wraz ze swoją schorowaną matką mieszka 50-letnia Hatidze. Kobiety nie mają dostępu do prądu ani bieżącej wody, a swoje życie prowadzą w zgodzie z naturą, utrzymując się z etycznej produkcji miodu. Pewnego dnia, niedaleko ich domu, osiedla się wielodzietna rodzina. Niedługo okazuje się, że jej członkowie także trudnią się pszczelarstwem. Ich wartości jednak znacznie odbiegają od tych, które wyznaje Hatidze – kalkulacje finansowe są dla nich ważniejsze od etycznego pozyskiwania miodu. Czy zderzenie tych systemów moralnych przeważy szalę na czyjąś korzyść? „Kraina miodu” zdobyła liczne nagrody na całym świecie oraz otrzymała dwie nominacje do Oscara.

Pomidory i Wagner

reż. Marianna Economou, 2019

Mieszkańcy Eliasu, małej greckiej wioski, przez wiele lat wiedli sielskie życie. Jednak kryzys gospodarczy dotknął nie tylko wielkich miast, ale także mniejszych miejscowości. Groźba ubóstwa sprawiła, że Christos, lokalny rolnik, postanowił uprawiać i sprzedawać ekologiczne pomidory. Owoce z niewielkiej uprawy są przetwarzane przez mieszkańców wioski na passatę, która z czasem staje się obiektem pożądania sklepów z żywnością ekologiczną na całym świecie. Czy sekretem doskonałego smaku może być grana na plantacji muzyka Wagnera? Film Economou to opowieść o globalizacji, która puka do drzwi nawet najbardziej odległych zakątków świata.

Pod słońcem Toskanii

reż. Audrey Wells, 2003

Czasem do podjęcia ostatecznej decyzji o zmianie potrzeba tylko znaku. Gdy Frances podczas podróży po Toskanii niespodziewanie widzi willę Bramasole, bez wahania kupuje przepiękny, choć nieco rozpadający się dom. W przywróceniu go do dawnej świetności pomaga jej ekipa nietypowych robotników z Polski. Gdy mężczyźni zmagają się z kolejnymi trudnościami budowlanymi, Frances eksperymentuje z włoską kuchnią. Uroczy, bajkowy film, w którym nie sposób się zakochać. Uważajcie – po kilku minutach zbierania oliwek, jedzenia najlepszych lodów i rozkoszowania się malowniczymi widokami mimowolnie zaczniecie przeszukiwać oferty domów we Włoszech. A jeśli zapragniecie także spróbować potraw z filmu, to podpowiadamy, że najlepiej sięgnąć po jego literackie źródło – książkę Frances Mayes. Znajdziecie tam wiele smakowitych przepisów.

Dobry rok

reż. Ridley Scott, 2006

Film Ridleya Scotta to odpowiedź na wszystkie sielankowe wyobrażenia na temat życia na południu Francji, gdzie dookoła rosną jedynie winorośle, a życie toczy się w niespiesznym rytmie. Dni upływają na piciu wina, paleniu cygar i słuchaniu staromodnej, rytmicznej muzyki. Zapomnijcie o pracy, pochmurnych dniach i wszelkich smutkach – liczy się tylko to, co dzieje się tu i teraz. Tej błogiej celebracji życia ponownie uczy się Max, który już dawno zapomniał o naukach zmarłego wuja – zamiast kąpać się w słońcu południowej Francji i oddawać produkcji czerwonego wina, mężczyzna zajął się spekulacjami na giełdzie. Nieoczekiwaną zmianę przynosi powrót do rodzinnej posiadłości. A dokładniej poznanie zgryźliwego menadżera winnicy, domniemanej córki wuja i pięknej Fanny. Nie bez znaczenia okazują się też tajemnicze butelki wina ukryte w domowej piwnicy. Jeśli do tej pory reżysera „Gladiatora” kojarzyliście z filmami akcji, pełnymi odważnych scen, będziecie zaskoczeni kameralnością tego obrazu. „Dobry rok” to ciepłe i pełne humoru dzieło – podczas oglądania nie sposób nie zakochać się w prowincjonalnym miasteczku, jego mieszkańcach i oczywiście winie.

Magiczne lato

reż. Rob Reiner, 2012

Niejeden człowiek, pragnąc zmiany, rozważał wyjazd w nieznane, najlepiej do prowincjonalnego miasteczka, gdzie wszyscy się znają, a życie biegnie dawno utartym torem. W przypadku Montego Wildhorna dodatkowym bodźcem do wyjazdu jest chęć odzyskania radości życia i obudzenia w sobie dawnej pasji pisarskiej. Prześladowany przez przeszłość i targany ogólnym poczuciem bezsensu zapomniany autor trafia w końcu do Belle Isle, gdzie poznaje kilkunastoletnią Finnegan. Dziewczynka stawia mężczyznę przed nie lada wyzwaniem – prosi go, by nauczył ją wyobraźni. Najpierw jednak pisarz sam musi obudzić w sobie wenę. Pytanie tylko, jak to zrobić…

Cowspiracy

reż. Kip Andersen i Keegan Kuhn, 2014

Ten film z pewnością do sielankowych nie należy. Nie zobaczycie tu przepięknych krajobrazów, a zamiast zachwycać się urokami wsi, raczej będziecie chcieli odwrócić wzrok od ekranu. Amerykański dokument obrazowo i rzeczowo przedstawia, jak wygląda przemysłowa hodowla zwierząt i jaki ma wpływ na środowisko. Twórcy w sposób przemyślany uzmysławiają widzowi zależności pomiędzy produkcją mięsa a globalnym ociepleniem, nadmiernym wykorzystaniem zasobów wodnych czy wylesianiem. O tym dokumencie szybko nie zapomnicie.