Chińskie ciastka księżycowe

Kształt chińskich ciasteczek nie jest przypadkowy. Podobnie jak ruchoma data święta, przypadająca na pierwszą jesienną pełnię – w tym roku 24 września według kalendarza gregoriańskiego. Święto Środka Jesieni bezpośrednio łączy się z kultem chińskiej bogini księżyca – Chang E. Legenda głosi, że była ona żoną łucznika imieniem Hou Yi, który wszedł w posiadanie eliksiru nieśmiertelności. Chang E miała zażyć ten eliksir, a następnie – jako nieśmiertelna istota – wznieść się do nieba i zamieszkać na księżycu. W starożytnych Chinach uważano, że ruch księżyca wpływa na zmiany pór roku, a więc i na uprawy. Dlatego Srebrny Glob był darzony przez rolników wyjątkową czcią – stąd silny kult Chang E i poświęcone jej księżycowe ciasteczka goszczące na świątecznych stołach. Podczas Święta Środka Jesieni składa się ofiary bogini, by podziękować za udane plony i prosić o pomyślność w następnym roku.

Cińskie ciasteczka i szampan

W Chinach znana jest też legenda dotycząca samych ciastek. Gdy w XIV wieku Chińczycy przygotowywali się do powstania przeciwko Mongołom, którzy okupowali wówczas ich terytorium, to właśnie w księżycowych ciastkach mieli szmuglować liściki z informacjami na temat powstania.

• 150 g golden syrup lub syropu klonowego
• 45 g oleju roślinnego
• 1,5 łyżeczki wody zmieszanej z 1/8 łyżeczką sody oczyszczonej
• 1 żółtko zmieszane z niewielką ilością słodkiej śmietanki – do posmarowania (w wersji wegańskiej woda lub mleko roślinne)
• 200 g mąki

Golden syrup lub syrop klonowy mieszamy z olejem i wodą, aż powstanie jednolita masa. Dodajemy mąkę, mieszamy całość łyżką, a następnie wyrabiamy przez kilka minut. Ciasto zawijamy w folię i chowamy do lodówki na minimum 1 godzinę, a najlepiej 2-3 godziny lub dłużej. Po tym czasie wyjmujemy ciasto z lodówki i krótko wyrabiamy.

Pasta z fasoli adzuki

• 1/2 szklanki fasoli
• 1/3 szklanki cukru
• 1-2 łyżki oleju kokosowego

Fasolę namaczamy w zimnej wodzie przez kilka-kilkanaście godzin. Następnie odcedzamy ją, przepłukujemy wodą i przekładamy do niewielkiego rondla. Zalewamy 1,5 szklanki wody i gotujemy, aż będzie całkiem miękka. Pilnujemy, żeby fasola była cały czas przykryta wodą, co jakiś czas dolewając niewielką ilość płynu. Gotujemy ok. 2 godziny. Co jakiś czas sprawdzamy fasolę – jeśli można ją łatwo rozgnieść między palcami, jest gotowa.

Ugotowaną fasolę odcedzamy i jeszcze gorącą blendujemy razem z cukrem na gładkie purée. Pastę ponownie umieszczamy w rondelku, dodajmy olej kokosowy i smażymy na średnim ogniu ok 5-7 minut, aż trochę zgęstnieje i  będzie przypominała gęste ciasto.  Całkowicie studzimy. Pastę najlepiej przygotować dzień wcześniej.

Migdałowo czekoladowe

• 200 g mielonych migdałów
• 150 g cukru pudru
• 2 łyżki kakao
• 45 g wody

Mieszamy ze sobą suche składniki, dodajemy wodę i zagniatamy nadzienie jak ciasto. Masę przykrywamy folią żeby nie wyschła.

Przygotowanie ciastek

Piekarnik nagrzewamy do 175 C. Przygotowujemy dużą blachę wyłożoną papierem do pieczenia. Ilość ciasta i nadzienia zależy od wielkości waszej foremki, zwykle stosuje się następujące proporcje: 1/3 ciasta i 2/3 nadzienia.

Odważamy porcję nadzienia i formujemy z niego kulki. To samo robimy z ciastem, następnie kulki ciasta rozpłaszczamy w dłoniach, na środku powstałego placka kładziemy kulkę nadzienia i delikatnie obklejamy je warstwą ciasta. Zanim przystąpicie do następnego kroku obtoczcie wszystkie kulki nadzienia ciastem.

Przygotowujemy foremki, oprószamy je wewnątrz mąką. Kulki delikatnie wkładamy do foremki. Ciastka wyciskamy bezpośrednio na blachę, naciskając tłok by odbić kształt na ciastku, ale nie za mocno!

Księżycowe ciasteczka pieczemy przez 10 minut, następnie wyjmujemy z piekarnika, smarujemy żółtkiem zmieszanym z niewielką ilością śmietanki 30%, odkładamy na 10 minut, po czym ponownie wkładamy do piekarnika i pieczemy przez kolejne 10 minut, aż lekko zbrązowieją.

Konsultacja merytoryczna:

Marcin Wojtasik – badacz i popularyzator wiedzy o społecznych i kulturowych aspektach jedzenia. Interesuje się szczególnie miejską kulturą jedzenia, jedzeniem ulicznym, kuchniami dalekiej Azji i przenikaniem się wpływów kulturowych w kuchniach.

dr Joanna Wasilewska – historyczka sztuki, związana z Muzeum Azji i Pacyfiku w Warszawie, od 2014 r. jego dyrektorka. Interesuje się m.in. tradycjami teatrów azjatyckich, zwłaszcza lalkowych, historią stroju i mody, miejscem kolekcji pozaeuropejskich w europejskich muzeach, relacjami kulturowymi i artystycznymi pomiędzy Europą i Azją.